Sự Phong Phú Của Tiếng Việt...

LA THỤY
(Sưu tầm & Chuyển tiếp)

Sự Phong Phú Của Tiếng Việt
Qua Nhiều Cách Dịch Khác Nhau
Về Một Bài Thơ Nước Ngoài

Khi phong cách thơ của Nguyễn Du, Nguyễn Trãi, Hồ Xuân Hương, Bà Huyện Thanh Quan, Xuân Diệu, Hàn Mặc Tử, Nguyễn Bính, Trương Hán Siêu và Pushkin được dùng để dịch cùng một bài thơ tình.

Có bài thơ tình yêu rất nổi tiếng, tương truyền là của nhà văn, nhà viết kịch vĩ đại nhất nước Anh, đó là William Shakespeare. Một số nguồn khác lại nói bài thơ này của Bob Marley, thông tin khác thì nói rằng đó là của một nhà thơ người Thổ Nhĩ Kỳ tên là Qyazzirah Syeikh Ariffin. Bài thơ như sau:

You say that you love rain,

But you open your umbrella when it rains.

You say that you love the sun,

But you find a shadow spot when the sun shines.

You say that you love the wind,

But you close your windows when wind blows.

This is why I am afraid,

You say that you love me too.

DỊCH THƠ:

Em nói em yêu mưa,

Nhưng em lại mở ô khi trời mưa.

Em nói em yêu mặt trời,

Nhưng em lại đi tìm bóng râm khi mặt trời tỏa nắng.

Em nói em yêu gió,

Nhưng em lại đóng cửa sổ khi gió lùa.

Đó là lý do tôi sợ,

Em nói em cũng yêu tôi.

Trên group facebook Đại Việt cổ phong, tác giả Lê Tiên Long dịch theo phong cách thơ của những tác giả nổi tiếng như sau:

1. Dịch theo phong cách Hồ Xuân Hương

Chém cha mấy đứa thích trời mưa

Mưa xuống che ô, chẳng chịu vừa

Năm lần bảy lượt mê trời nắng

Lại núp bóng vườn lúc giữa trưa

Thích có gió lên, hiu hiu thổi

Nhưng rồi khép cửa, chẳng khe thưa

Thân này ai nói yêu thương nhớ

Chẳng biết thật không, khéo lại lừa!

(Dịch theo phong cách của bài thơ “Lấy Chồng Chung” của nữ sĩ Hồ Xuân Hương)

2. Dịch theo phong cách Bà Huyện Thanh Quan:

Ai ước trời mưa hắt bóng tà

Mưa về xuống chợ, mở ô ra

Bâng khuâng khách trú, mong trời nắng

Nắng sáng trời trong, núp bóng nhà

Nhớ gió chưa về đưa chút chút

Then cài bỏ mặc gió xa xa

Dừng thơ ngẫm lại lời non nước

Biết có thật không, người với ta?

(Dịch theo phong cách của bài thơ “Qua Đèo Ngang” của Bà Huyện Thanh Quan)

3. Dịch theo phong cách Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du

Trăm năm trong cõi người ta

Yêu mưa yêu nắng khéo là dễ quên

Núp tán dâu lúc nắng lên

Che ô mưa xuống mà thê thảm lòng

Lạ gì kẻ thích gió đông

Những là quen thói gió lồng cài then

Thơ tình lần giở trước đèn

Liệu chàng còn nhớ thề nguyền ngày xưa?

(Dịch theo phong cách của Truyện Kiều)

4. Dịch theo phong cách của nhà thơ Xuân Diệu:

Có một dạo, em thèm cơn mưa quá,

Hạt rơi là, em vội lấy ô sang

“Em những mong, có một chút nắng vàng!”

Vầng dương lên, em dịu dàng nấp bóng

Em thủ thỉ: “Ước gì… con gió lộng…”

Cơn mùa về, bên cửa đóng, xoa tay

Anh mỉm cười, nhưng bỗng thấy lo ngay

Vì anh sợ, lời yêu em cũng thế…

(Dịch theo phong cách của bài thơ “Xa Cách” – Xuân Diệu)

5. Dịch theo phong cách của nhà thơ Hàn Mặc Tử (bản dịch của Nguyễn Văn Thực) :

Sao em không còn yêu mưa nữa?

Mà vội xoè ô đợi nắng lên?

Nắng lên gắt quá, em không chịu

Núp bóng râm che, mặt chữ điền

Em thích những ngày mây gió lên

Sao đóng cửa rồi then cài then?

Lời ai ong bướm sao ngon ngọt

Yêu mến thật lòng được mấy phen?

(Dịch theo phong cách của bài thơ “Đây Thôn Vỹ Dạ” – Hàn Mặc Tử)

6. Dịch theo phong cách của nhà thơ Nguyễn Bính:

Nắng mưa là chuyện của trời,

Thế mà nàng cứ hết lời yêu thương.

Thôn Đoài mượn chút mưa vương,

Thôn Đông đội nón trên đường che vai.

Hàng cau gọi chút nắng mai,

Giàn giầu tay níu tay cài nấc thang.

Dẫu rằng cách trở đò giang,

Gió lên bến đợi, đò càng phụ ai.

Thôn Đông nói nhớ thôn Đoài,

Tương tư này lại thức hoài bao đêm.

(Theo phong cách của bài thơ “Tương Tư” – Nguyễn Bính)

7. Dịch theo phong cách của nhà thơ Trương Hán Siêu:

Khách thường nói:

Mưa rơi là hạt ngọc trời,

Nắng thời soi tỏ lòng người yêu đương.

Gió kia dịu mát càng thương,

Mang theo mùi cỏ ngát hương khắp trời.

Khách đi:

Che hạt ngọc trời, che nghiêng bóng mát, trốn ngày nắng to.

Thường khi đóng cửa tránh cho,

Ngày gió thổi đến, ngày lo gió nhiều.

Khách về:

Đừng nói thương yêu,

Khuê phòng dù lạnh lòng không muốn chào.

(Dịch theo phong cách của bài thơ “Bạch Đằng Giang Phú” – Trương Hán Siêu)

8. Dịch theo phong cách của nhà thơ Nguyễn Trãi:

Rồi hóng mưa thuở ngày trường,

Lọng tía đùn đùn tán rợp trương.

Vọng nhật lâu còn tràn thức đỏ,

Hoàng đàn hiên đã tịn ánh dương.

Lao xao gió hát thương trong dạ

Vội vã rèm buông tránh tà phong.

Lẽ có ái nương cầu một tiếng,

Thê thiếp đủ khắp đòi phương.

(Dịch theo phong cách của “Bảo kính cảnh giới bài 43” – Nguyễn Trãi)

9. Dịch theo phong cách của thi hào Nga Alexandre Pushkin:

“Tôi yêu mưa” có ai từng nói vậy

Nhưng mưa rồi mở dù vội che ngay

Cũng có khi anh yêu vầng dương rạng

Nhưng náu mình trong bóng dưới hàng cây

Ai đó nguyện tâm mong đợi gió

Gió ghé ngang, anh lại trốn trong phòng

Nên tôi sợ khi người yêu tôi đó.

Chúa biết rằng người có thật lòng không!

(Dịch theo phong cách của bài “Tôi Yêu Em” – Pushkin)

10. Dịch theo phong cách của nhà thơ Silva Kaputikyan, bản dịch của Le Tran Hai:

Em bảo em yêu mưa

Sao xòe ô vội vã?

Em bảo yêu nắng hạ

Sao lủi vào bóng râm?

Em bảo yêu gió xuân

Sao đóng sầm cánh cửa?

Em bảo yêu anh nữa

Bỏ mẹ, anh toang rồi

(Theo phong cách bài thơ “Em Bảo Anh Đi Đi”)

Với người đang biên tập lại những câu viết này, cũng xin nhại lại bài thơ nổi tiếng của thi sĩ Hồ Dzếnh, theo phong cách của 6 câu đầu trong bài thơ Ngập Ngừng:

Em tâm sự: yêu mưa và nắng, gió

Nhưng khi mưa lại lủi vội vào hiên

Nắng kia lên, em té chạy vào nhà

Khi có gió, đóng liền khung cửa nhỏ

Tôi cứ sợ, khi nghe lời em nói

“Em yêu anh”, là có phải thật không?

SƯU TẦM