Thiên Nhai Chiết Bút
(Song ngữ)
(Bài thơ Đường Luật “thất ngôn bát thập cú” này, dành để trân tặng, quý tặng chư vị đạo hữu, thân hữu, thi hữu, văn hữu, bằng hữu... như một lời tri tạ, bỏ bút trước khi ẩn tích – từ ngày 16, tháng giêng, Đinh Dậu, 2017 đến ngày 16, tháng giêng, Canh Tý, 2020)
Snapping my pen
in a far corner of the world
By Bhikkhu Gioi Duc (Minh Duc Trieu Tam Anh)
Translated by Nguyen Giac
(This 80-line Tang-style poem, whose each line consists of seven words, is dedicated to all my friends in and outside of the sangha, showing my appreciation to all before I quit writing to take up a solitary life. The retreat will start from January 16, 2017 and end in Januay 16, 2020.)
Hai lần “nhập thất” ở hai nơi
Một ở làng quê, một núi đồi
Đúng hẹn lại lên, ba tuế nữa
Đến kỳ phải ẩn, bảy tư rồi
Bệnh, già, thần chết không tha mạng!
Danh, lợi, ông câu chẳng chán mồi?
Bao tủ sách, kinh, không đọc nữa
Mấy gùi bút, giấy, quẳng đi thôi
I went to retreats twice in different places
one in a rural village and one on a mountain
As promised, it's time now for another 3-year retreat
It’s time for this 74-year-old monk to live as a recluse
Sickness, aging and death skip nobody
Fame and fortune cannot bait me
I will read no more suttas and books
throwing away all rucksacks of pens and paper.
Nhục vinh, chèo quẫy, tay run mỏi
Phải trái, nghĩ lung, óc rối bời
Lá trúc qua sông, câu chữ đắm!
Bè lau vượt biển, tứ từ trôi!
Cửa mây, khoá mãi, mây ngăn chướng
Động đá, khép hoài, đá hoá vôi!
Gắng đọc con tâm, không luỵ nghĩa
Cố tìm cái thực, chẳng mê lời
Paddling through waves of honor and dishonor, your arms will be tired
Thinking of right and wrong, your mind will be confused
Step on bamboo leaves to cross the river, and sink all words and sentences
Sail a raft of reeds to cross the sea, and let all poetic thoughts flow away
Don’t look for a gate in the clouds where you will be locked in karma
Don’t look for anything in a cave where stones will be calcined
Just read the mind, and don’t slump in the meanings
Just see the reality, and don't be seduced by words
Năm canh, niệm giác, xem dê, khỉ
Sáu khắc, tỉnh không, ngắm tiết, thời
Thiền toạ tê chân, đau chớ ráng!
Kinh hành mỏi cẳng, mệt bèn ngơi!
Tự do chốc lát, miền trong trẻo
Giải thoát khắc giây, cõi rạng ngời
Cho chú lằn nâu, ti kẹo, bánh
Tặng đàn kiến đỏ, chút cơm, xôi
In five watches of the night, I mindfully watch the goats and monkeys
In six periods of the day, I alertly observe the changing weather
When my legs go numb in meditative sitting, I will change the posture
When my legs feel tired with meditative walking, I will take a rest
With a flash of freedom, I see the mind of clarity
With a burst of enlightenment, I see the mind of luminosity
giving a brown lizard some crumbs of cake and cookie
and offering the red ants some grains of rice and sticky rice
Mắt nghe, rõ rệt, làn mi động
Tai thấy, mơ hồ, hạt móc rơi
Tham vọng trong ngoài, đều lặng tiếng
Mê cuồng đây đó, thảy im hơi
Rừng “tư”, khám phá, “lòi” ma, quỷ
Núi “hoặc”, điều nghiên, “chộ” ngợm, người
Luống thẹn tròn đầu, dây tóc bẩn
Ngùi thương vuông áo, lấm thân hôi
The eyes hear clearly when eyelashes move
The ears see subtly when dew drops fall
In and outside of this body, the craving quiets down
Near and far in my mind, the passion turns mute
Examining the forest of thoughts, I spot the ghosts and demons
Investigating the mountain of afflictions, I see humans and inhumans
It is shameful for a bald head to mingle with dirty hair
It is sad for a monastic robe to cling to a smelly body
Xênh xang xe ngựa, tham càng đắm
Hý hửng sang giàu, dục chẳng vơi
Đã sợ gieo nhân, ươm giống loại?
Còn lo thọ quả, cấy mầm phôi?
Vài giây thả rỗng, nhàn thơ thới
Bao kiếp bíu vin, mỏi rã rời
Ngọ nguậy kiến tri, “đùn mối gặm!”
Lắc lư trí tưởng, “gãy dầm bơi!”
Feeling proud of your exotic horse carriages will sink you deep
Boasting of your wealth and luxury will flood you in craving
Fearing the causality -- why do you plant a seed of future species
Fearing the karma – why do you implant an embryo
Living with the emptiness in few seconds will make you feel at ease
Clinging to the sense of self in so many lifetimes now makes you extremely tired
Digging for knowledge is the game of termites on paper
Swaying with thinking will break the paddles, which would help you cross to the other shore
Non sâu, ví lạm, tình sâu ẩn
Mắt trắng, như dường, nghĩa trắng phơi
Đá sỏi, chông gai – tâm cấy hạt
Khổ đau, phiền chướng - tuệ vươn chồi
Ngu nhân, cam chịu thân nhồng, sẻ
Hiền giả, ngùi thương kiếp kiến, ruồi
Mịt mịt, “si” um, mờ thế địa
Rần rần, “hận” cháy, nóng trần khơi
In the deep forest, I walk with deep compassion
for the pale-eyed ones who live a thankless life
Insight can grow amid the world of rocks and pebbles, of thorns and spikes
Wisdom can sprout through pain and misery, beyond afflictive emotions
The unwise will suffer in the bodies of mynas and sparrows
The wise feel compassion for the sad karma of ants and flies
A mind that is defiled will spread smog over the land
Thinking in anger will start a fire that would burn the sky
Suy lòng, hạnh nguyện, gìn y bát
Nghĩ bụng, công phu, giữ giống nòi
Nhân lý, chân cùm, đau cổ cẳng
Nghĩa tình, lệ chảy, xót con ngươi
Đâu vui, đâu khổ nên rành rẽ
Chỗ nợ, chỗ duyên phải rạch ròi
Chân dẫm than hồng, ghê lửa bỏng
Tay thò chão nóng, khiếp dầu sôi
Cherishing robe and bowl, I guard the mind, observe the precepts
think insightfully, strive with heedfulness and carry the Dhamma Lamp
Seeing the worldly reasons put humans in painful shackles
I feel compassion, and shed tears unpleasantly
Be it happiness or suffering -- just watch them mindfully
Be it debt or causality -- just discern them carefully
Putting feet on red coals, you should have been scared of burning fire
Sticking hands in a hot pan, you should have been fearful of boiling oil
Dẫu hay, thế sự luôn thay đổi
Vẫn biết, nhân tâm mãi chuyển dời
Được mất, lo âu, còn thấm thía?
Hơn thua, sợ hãi, đã ngoai nguôi?
Hang mây, gió vẹt lời huyên sáo
Vách đá, trăng dòm miệng đãi bôi
Nên nhớ, xuất gia, thuyền lướt ngược
Chớ quên, tại thế, nước về xuôi
It is known that the worldly things always change
and the human thoughts always shift
Why should we worry about gain and loss
Why should we care about win or defeat
In a cloudy cave, the wind blows away all the chatty words
Above a rocky wall, the moon watches all the empty talks
Remember that a monastic is sailing a boat against the tide
and the worldly ones are surfing with the flow
Tháng ngày, ăn uống, mùi chay lạt
Hôm sớm, xả buông, vị mặn mòi
Ác dục chích châm, tiêm mấy nẻo
Độc sân cắn mổ, nhiễm bao đời
Ranh ma, xảo quyệt - tinh chồn cáo
Dõng lực, kiêu hùng - tính hổ voi
Bậc trí nhẹ vui, duyên dứt áo
Kẻ ngu, nặng khổ, nghiệp nằm nôi
Months and days, I just eat and drink bland foods
avoiding all salty and tasty meals
avoiding the craving, which leads to paths of samsara
avoiding the aversion, which has infected us via lots of rebirths
avoiding the deviousness, which is behavior of skunks and foxes
avoiding the offensiveness, which is behavior of tigers and elephants
Having a chance to leave home, the wise rejoice easily
Flowing with karmic rebirths, the unwise suffer heavily
Khung xanh, vén khói, trăng cười mỉm
Nước đục, tháo lừ, cá giỡn chơi!
Lưới nhện dày, thưa, trùm đã chặt?
Sợi hồng tơ, mảnh, buộc còn lơi?
Thênh thang giải thoát, lìa tham giận
Bát ngát tự do, đọ biển trời
“Đọc sách” ba năm, ta “diện bích”
Sát-na, mỗi mới, mới tinh khôi!
After the smoke is clear, the moon in the blue sky smiles
When the fish trap is unlatched, the fish joyfully swim away from the muddy area
Be it thick or thin -- does your spider web wrap you tightly?
Be it fragile or sturdy -- is the pink knot hard to remove?
Live an enlightened life -- stay away from greed and hate
Set youself free -- the released mind is vast as sky and ocean
Facing the wall, and "reading the book" in three years
I will live anew in every split second.
Tỳ-khưu Giới Đức (Minh Đức Triều Tâm Ảnh)
Ngoạ Tùng Am, Đông 2016
Bhikkhu Gioi Duc (Minh Duc Trieu Tam Anh)
At Ngoa Tung Am
In the Winter 2016