HÀN SĨ NGUYÊN
SONG ĐIỆP & Thơ LƯỠNG ĐẦU XÀ
-tiếp theo phần (I)-
SONG ĐIỆP & Thơ LƯỠNG ĐẦU XÀ
-tiếp theo phần (I)-
7-SONG ĐIỆP LÃ ĐẦU XƯỜNG
LÃ ĐẦU XƯỜNG chính là LƯỠNG ĐẦU XÀ nói lái, trong đó 2 chữ cuối mỗi câu là từ nói lái của 2 chữ đầu câu. Lúc mới khai sinh ra thể thơ này (năm 2001) tôi gọi tên nó là LƯỠNG ĐẦU XÀ NGHỊCH THIỆT, trong đó chữ THIỆT nghĩa là lưỡi, cái lưỡi. Nghịch Thiệt là trẹo lưỡi, nói lái. Bác Bảy H7C gọi nôm na là THƠ RẮN LỤC vì nó độc và khó làm hơn thơ rắn hổ gấp nhiều lần.
XÀ TINH
XÀ TINH khơi gợi mối TÌNH XA
TỪ GIÃ không xong, bị GIỮ TÀ
CÁ ĐỐI sa đà vào CỐI ĐÁ
PHA SƯƠNG vẫn nhớ khách PHƯƠNG XA
CÁO BÒ lộn ngược ra CÒ BÁO
MA SÁT rêm mình vẫn MÁT XA
CHƯA CHÁN nghĩa tình còn CHAN CHỨA
CẠ MÔNG hát mãi khúc MỘNG CA
Hàn Sĩ Nguyên
THÀY GIÁO THÁO GIÀY.
(Lưỡng Đầu Xà Nghịch Thiệt)
THÀY GIÁO thương ôi phải THÁO GIÀY
THÀY QUÂN quẫn quẫn chẳng QUẦN THAY
PHÚ THI ngâm ngợi thôi THU PHÍ
GÀ CÁY nhâm nhi phải GÁ CÀY
GIÁO ÁN tiêu tùng đem DÁN ÁO
MANG CÀY ngẫm lại thấy CÀNG MAY
ĐẠO CẦU không đặng nên ĐẦU CẠO
XAY BẾP(1) chờ thời đợi XẾP BAY
Hàn Sĩ Nguyên
(1)Xay bếp : cách nói dân gian miền Nam, nghĩa là “xoay bếp”, xoay ông Táo sang hướng khác, hy vọng được may mắn hơn !
MỠ CHÀI ....
-Lã Đầu Xường-
CHỜ MÃI cô em, miếng MỠ CHÀI
VÀI TÊ (1) bay biến, chửa TỀ VAI
MỐI GÀI cò gạt, cam ... MÀI GỐI
XÀI HÁCH tiêu hăng, chỉ ... XÁCH HÀI
TỊCH SUỐT ba thu, xe TUỘT XÍCH
CHÀI TINH giày rách (2), khối TÌNH ... CHAI
TRÁNH ĐÂU cho khỏi, chờ TRÂU ĐÁNH
BÀI XÉ tiền chung, mặc BÉ XÀI !!!
Hàn Sĩ Nguyên
- Vài tê : Vài triệu đồng
- Quăng chài, thu được toàn là giày rách
=============
PHỤ LỤC 2
Thơ LÃ ĐẦU XƯỜNG
của HÀN SĨ NGUYÊN
=============
1-XÀ TINH
XÀ TINH khơi gợi mối TÌNH XA
TỪ GIÃ không xong, bị GIỮ TÀ
CÁ ĐỐI sa đà vào CỐI ĐÁ
PHA SƯƠNG vẫn nhớ khách PHƯƠNG XA
CÁO BÒ lộn ngược ra CÒ BÁO
MA SÁT rêm mình vẫn MÁT XA
CHƯA CHÁN nghĩa tình còn CHAN CHỨA
CẠ MÔNG hát mãi khúc MỘNG CA
Hàn Sĩ Nguyên
2-THÀY GIÁO THÁO GIÀY.
THÀY GIÁO thương ôi phải THÁO GIÀY
THÀY QUÂN quẫn quẫn chẳng QUẦN THAY
PHÚ THI ngâm ngợi thôi THU PHÍ
GÀ CÁY nhâm nhi phải GÁ CÀY
GIÁO ÁN tiêu tùng đem DÁN ÁO
MANG CÀY ngẫm lại thấy CÀNG MAY
ĐẠO CẦU không đặng nên ĐẦU CẠO
XAY BẾP(1) chờ thời đợi XẾP BAY
Hàn Sĩ Nguyên
(1)Xay bếp : cách nói dân gian miền Nam, nghĩa là “xoay bếp”, xoay ông Táo sang hướng khác, hy vọng được may mắn hơn !
3-MỠ CHÀI ....
CHỜ MÃI cô em, miếng MỠ CHÀI
VÀI TÊ (1) bay biến, chửa TỀ VAI
MỐI GÀI cò gạt, cam ... MÀI GỐI
XÀI HÁCH tiêu hăng, chỉ ... XÁCH HÀI
TỊCH SUỐT ba thu, xe TUỘT XÍCH
CHÀI TINH giày rách (2), khối TÌNH ... CHAI
TRÁNH ĐÂU cho khỏi, chờ TRÂU ĐÁNH
BÀI XÉ tiền chung, mặc BÉ XÀI !!!
Hàn Sĩ Nguyên
- Vài tê : Vài triệu đồng
- Quăng chài, thu được toàn là giày rách
4-HOA KHAI
-Lục ngôn thể Lã Đầu Xường-
AI ĐÀNH chọc ghẹo Chúc ANH ĐÀI ?
VƯƠNG ÁI tình chi để ... VƯỚNG AI
THÒ CÁNH thư : không THÀNH CÓ
HÁI HOA xinh : một HÓA HAI
DIỆP HẠ thi viên nên ... HIỆP DẠ
HOA TẠI phòng trung chuốc ... HỌA TAI
HỒ QUẢI tư niên thương HOÀI ... CỔ
HAI KHOA trượt mãi đợi ... HOA KHAI !!!
Hàn Sĩ Nguyên
5-NHỚ BOLSA
BA SON lặng lẽ nhớ BOLSA
TÒNG BÁ buồn hiu rũ BÓNG TÀ
ÁO ĐỎ tung tăng, con Ó ĐẢO
HOA VÀNG lả tả, chén VANG HÒA
VỢ THÔI, băm bổ câu THƠ VỘI
ĐĂNG PHÁ, lặng thầm giọt ĐẮNG PHA
MỘT CÚC một mai chờ MỤC CỐT
BA TÀ khuấy động cõi TA BÀ
Hàn Sĩ Nguyên
ĐĂNG : Một công cụ bắt cá, thường đặt ngang qua một khúc sông, để bắt cá … vãng lai(!)
6-THU TÀN
Lục Ngôn Thể - Lã Đầu Xường
THAN TÙ than túng, buổi THU TÀN
CHƯA CHÁN tình ơi, lệ CHỨA CHAN
TÓC CỤ cụ se, mơ CÓC TỤ (1)
ĐÀN TA ta gảy, mộng ĐÀ TAN
SÂM BA TÁ, XA BA TẤM
BẠN CẢ ĐỜI, ĐỢI CẢ BÀN
VỤT LẮNG cung tơ, sầu VÚT LẶNG
HÀN ÔN mong đợi mảnh HỒN AN (2)
Hàn Sĩ Nguyên
(1)-Cóc : Không
(2)-Hàn ôn : (Nói chuyện) ấm lạnh
7-TÌNH XA BAY
SAY BA bốn cữ, tình XA BAY
VẦN ĐẪY hơi men mộng VẪN ĐẦY
TUYẾT TỰ băng đăng khai TỨ TUYỆT
PHONG TẦY vũ bão tỏa PHÒNG TÂY
GẠO BA nếp bảy tay GA BẠO
MỒNG DẠI rằm khôn giấc MỘNG DÀI
CỤ GIÁ buồn tình ham CẠ DZ...
MAY SÀ hũ nếp tỉnh MÀ SAY
Hàn Sĩ Nguyên
8-RỤNG TRÁI SẦU
SONG ĐẤU chẳng ham nổi SÓNG ĐÂU
SẦU ĐONG cũng bởi rắn SONG ĐẦU
MÁ HAI GỒNG, tuyển GÀ HAI MỐNG
CẬU TÁM MƠ, xin MỢ TÁM CÂU
SỢ MẤT đai, phải dâng MẬT SỚ
DẦU BANH áo, cũng để DÀNH BÂU
VAY KHÔNG TRẢ, TRA KHÔNG... GIÃY
TRẦU SÁI mùa cau, rụng TRÁI SẦU
Hàn Sĩ Nguyên
9-LỠ THƯƠNG ... THƠ LƯỠNG (Đầu Xà)
-Lục Ngôn Thể, Lã Đầu Xường-
TRƯỜNG KIỀU xao động nước TRIỀU CƯỜNG
THƠ LƯỠNG đầu xà trót LỠ THƯƠNG
VƠI KHỔ OẢN, OAN KHỔ VỢI
VƯỚNG TÌNH AI, ÁI TÌNH VƯƠNG
BÀ TÔ MỐI chỉ, BỒI TÔ MÁ
DƯỢNG HỎI ĐÒ ngang, DỌ HỎI ĐƯỜNG
MỘ KHÚC ngâm nga, chờ MỤC KHỐ
ĐƯỜNG NAO tha thẩn gặp ĐÀO NƯƠNG
Hàn Sĩ Nguyên
10-ĐÌNH TA
-Lã Đầu Xường, Tập Danh-
ĐÌNH TA ta gõ chiếc ĐINH TÀ
AI HÓA phù vân luyến ÁI HOA
CỦ VẪN tròn xoe chờ CẨN VŨ
HOA ĐỒNG méo xẹo đợi ĐÔNG HÒA
THÍCH VUI chưa thỏa, buồn THUI VÍCH
XANH LÁ chẳng hờn, tủi LÁNH XA
TRĂNG nhứ đầu non đầu như TRẮNG
ĐÌNH TA ta gõ chiếc ĐINH TÀ
Hàn Sĩ Nguyên
-LÁ XANH : Thanh Diệp, penname cũ của Thiên Hùng
-THUI VÍCH : Nướng con ba ba
-Đinh Tà, Ái Hoa, Cẩn Vũ, Đông Hòa, Thích Vui, Thanh Diệp, Trăng là penname hoặc Nickname của một số bạn thơ có thật.
11-VẠN LÝ TÌNH
-Lục Ngôn Thể, Lã Đầu Xường-
LÍNH MẤT QUAN rồi QUÁN MẤT LINH
TÌNH XA một thuở hóa … XÀ TINH
THƯƠNG CHƯA ĐỦ độ, ĐU CHƯA THƯỞNG
LĨNH VẪN TRƠ màu, LỠ … VẪN TRINH
TU KHÓ NGHỈ, TI KHÓ NGỦ
KÍNH MÀ YÊU, YẾU MÀ KINH
TÍNH CAI, xa béng con TINH CÁI
LỲ TÍNH, chưa thôi vạn LÝ TÌNH
Hàn Sĩ Nguyên
TU : Uống bằng cách dốc chai
TI : ngậm núm nipple
===================
OLD VERSION
THÀY GIÁO ... THÁO GIÀY.
-Lã Đầu Xường-
THÀY GIÁO thương ôi phải ... THÁO GIÀY
THÀY ... QUÂN quẫn quẫn chẳng QUẦN THAY
PHÚ THI ngâm ngợi, thôi THU ... PHÍ
BÁCH SAY nghiêng ngả, tủ SÁCH... BAY
GÍAO ÁN tiêu tùng đem ... DÁN ÁO
MANG CÀY ngẫm lại thấy CÀNG MAY
ĐẠO CẦU không đặng nên ... ĐẦU CẠO
XAY BẾP (1) chờ thời đợi XẾP BAY (2)
=============
PHỤ LỤC 4
Thơ LÃ ĐẦU XƯỜNG
của các bạn hữu
=============
1-NGƯ NỮ VUNG CHÀI ...
VUNG CHÀI ngư nữ hớp VÀI CHUNG
LỜ HỔNG nan thưa đáy ... HỞ LỒNG
THUYỀN TÁCH bến rồi sương THÀNH TUYẾT
SÔNG ÐÀ uốn khúc nước XA ÐỒNG
CÓ GIĂNG thiếu cuội buồm CĂNG GIÓ
KHÔNG TRÁCH mà than để KHÁCH TRÔNG
NÓNG NỰC khua dầm thêm ... NỨC NỌNG
HỒNG ÐÔI MÁ thắm, ÐÁ MÔI HỒNG !!!
Hồng Thất Công (H7C)
2-TRẦU XANH
Trầu xanh hái tặng kẻ ... sành trâu
Cầu gỗ chênh vênh một cỗ gầu
Bật mí làm chi cho mất bị
Cày sâu trúng đá đắng cay sầu
Cáo sò chén sạch, quay cò sáo
Hai ẩu làm liều, nướng hải âu
Cất đuốc soi đèn đi ... cuốc đất
Lầy sâu chẳng quản, mộng ... xây lầu
NguPhu
(Tặng huynh Chu Hà)
3-SẦU ĐÔNG
Sầu đông lặn lội giữa đồng sâu
Châu ngọc mất toi tội ... chọc ngâu
Thủy cáp rung rinh tòa quỷ tháp
Xà mâu vun vút đãng ma sầu
Vương không tịnh, khiến ... tinh không vượng
Đấu mấy cô, đành ... đố mấy câu
Chèo chống ngược dòng buồn chồng chéo
Cào, câu an phận hết ... cao cầu
NguPhu
4-ĐỒI THÔNG QUÁN
Đồi thông vốn ít, mấy đồng thôi
Bồi riết cho nên thiếp biết rồi
Ống sáo thổi hoài, cầm áo xống
Chơi đề thua mãi, chán chê đời
Chống chèo, công nợ thêm chồng chéo
Theo mối, vợ con mặt méo thôi
Sợ nổ, xin đừng ghi sổ nợ
Đuôi chàng cho thiếp nắm đàng chuôi.
Thisson & NguPhu
5-SAO ĐÀNH
SAO ĐÀNH bỏ lưới để SANH ĐÀO
TAO NGỘ, tiêu đời mấy TỘ NGAO
SÓNG CẢ tràn bờ, con CÁ SỔNG
CÀO CHO cạn lạch, cánh CÒ CHAO
THẢ CÂU ... chình, sấu .. đều THÂU CẢ
RÀO BUỘC ... gà, heo ... để RUỘT BÀO
CỰC MÁ sáng chiều phơi CÁ MỰC
DÀI MAO đêm tối ... vợ ... MÀI DAO
Chu Hà-Ngu Phu
6-NGƯ PHỦ & KHẤT CÁI
Sầu đo cả thước, dĩa sò đâu?
Bầu xát lòng ai thất bát sầu
Cá chẻn cá tra đều chén cả
Sâu đuông chẳng dễ nhậu suông đâu
Nước trong, tôm tép đầy nong trước
Thau súng, thau sen chật thúng sau
Gác mái, Ông Ngư tìm gái mát
Câu đồ, Bác Cái gởi ... cô đầu
Chu Hà & NguPhu
7-LÁ XANH
LÁ XANH mơn mởn : gái lánh xa
Kỳ quá ! Đành mua tặng ký quà
Quý ẻm, ẻm chê : toan ém quỷ
Trà từ từ nhắp : rắp trừ tà
Ái si sân hận : không ai xí
Cà diếp húng tương : chịu kiếp già
Khóa cổ tui chi, tui khổ quá
Ra cầu tình tự khúc ... RẦU CA
NguPhu
(Tặng huynh Thanh Diệp)
8-HẾT XUI MÀ
Đá chanh cha đánh, chớ đánh cha
Rau má xơi nhiều đổ máu ra
Mừng sẻ mừng chia cho ... mè xửng
Chà gân chà cốt thưởng ... chân gà
Húc qua húc lại tiêu hoa cúc
Gồng mà chi nữa ấy ... mồng gà
Đóng bánh ai ơi đừng đánh bóng
Xa mùi quả phụ hết xui mà
Hồng Thất Công (H7C)
9-CŨNG RÁNG!
Ngồi thay giúp mẹ mấy ngày thôi
Đồi rủ sương khuya lạnh đủ rồi
Lúng rạ âm thầm chờ lá rụng
Trời đong phước phận sẳn trong đời
Chớ nhiều bia rượu say chiều nhớ
Tôi thết cả làng đến tết thôi
Chợ sẵn gần nhà nên chẳng sợ
Đuôi chằng cũng ráng tóm đằng chuôi !
Nhã Uyên
10-NỮ CHÚA TÂY SA
Ta xây nền móng ở Tây Sa
Đà tạo uy danh khiếp đạo tà
Đợi lũ cuồng đồ gom đủ lợi
Thà quyên của để đắc thiên hòa
Một mai nếu lỡ đời mai một
Gia phả công đầu đâu giả, pha
Bảo điển trui rèn hùng biển đảo
Trà bưng phụng nghiệp Triệu, Trưng Bà
Thiên Hùng
11-THÀ XANH...
Thà xanh đến cuống cũng thành xa
Nhà, quận đèo heo khó nhận quà
Đã diếm chân tình nơi điếm dã
Và tan thiện tánh chốn gian tà
Kẻ tròn ái lạc khi còn trẻ
Đà giũ sân si lúc đủ già
Tiếng bất như danh cùng tất biến
Ta kình, rốt lại hợp tình ca
Thiên Hùng
=============
PHỤ LỤC 5
Thơ LÃ ĐẦU XƯỜNG
của các bạn hữu
=============
LÃ ĐẦU XƯỜNg họa vận : BAY-ĐẦY-TÂY-DÀI-SAY.
12-TAY BA...
Tay ba ngồi đếm mộng ta bay
Bầy, đám buồn thương đến bám đầy
Nguyệt tỏ không màng khai ngỏ tuyệt
Mây tơ chẳng thiết dệt mơ tây
Oán ai chuông điểm hồi oan ái
Ngày vắn mưa tuôn giọt ngắn dài
Lạnh mắt nhìn nhau hay lánh mặt
May sao còn rượu để mau say
Thiên Hùng
13-LẶNG LẼ SAY !
Tay bóc thư tình nhớ tóc bay
Đây đồng lúa mới tuyết đông đầy
Chở nhiều thương nhớ nên chiều nhỡ
Mây tái tê sầu đợi mái tây
Một giải sao rơi nhà mãi giột
Mày ngang xơ xác nhớ ngàn mây
Dặn lòng yên phận cho dòng lặng
Lay sẻ góc đời lặng lẽ say !
Nhã Uyên
14-TÌNH XA BAY
Say ba bốn cữ, tình xa bay
Vần đẫy hơi men mộng vẫn đầy
Tuyết tự băng đăng khai tứ tuyệt
Phong tầy vũ bão tỏa phòng tây
Gạo ba nếp bảy tay ga bạo
Mồng dại rằm khôn giấc mộng dài
Cụ giá buồn tình ham cạ dz...
May sà hũ nếp tỉnh mà say
Hàn Sĩ Nguyên
LÃ ĐẦU XƯỜNG họa vận ĐÂU- ĐẦU-CÂU-BÂU-SẦU
15-THẢ CÂU !
Tranh đấu để rùi bít tránh đâu
Sầu đương hèo rụng trắng sương đầu
Tật to nhiu chiện phiền to tật
Lâu cắm phờ người bỡi lắm câu !
Tréo ngoẵng cuộc đời em trắng nghẽo
Dầu beo há sợ áo dài bâu
Đất trời thôi để cho đời trất
Thâu cả sông dài ta thả câu !
Nhã Uyên
16-LẶNG CẢNH...
Dầu đo được diện, dạ dò đâu
Trầu đắng thà ăn chịu trắng đầu
Lặng cảnh đèn chao sao lạnh cẳng
Thâu canh tiếng bấc chẳng thanh câu
Gió khan giọng thán đời gian khó
Trăng bấu vai gầy áo trắng bâu
Vết bẩn dù phai, nhìn vẫn bết
Giầu sang con nước cuộn giang sầu
Thanh Diệp
17-RỤNG TRÁI SẦU
Song đấu chẳng ham nổi sóng đâu
Sầu đong cũng bởi rắn song đầu
Má Hai gồng, tuyển gà hai mống
Cậu Tám mơ, xin mợ tám câu
Sợ mất đai, phải dâng mật sớ
Dầu banh áo, cũng để dành bâu
Vay không trả, tra không ... dãy
Trầu sái mùa cau, rụng trái sầu
Hàn Sĩ Nguyên
LÃ ĐẦU XƯỜNG họa vận CƯỜNG-THƯƠNG-VƯƠNG-ĐƯỜNG-NƯƠNG
18-LỠ THƯƠNG ... THƠ LƯỠNG (Đầu Xà)
Trường kiều xao động nước triều cường
Thơ lưỡng đầu xà trót lỡ thương
Vơi khổ oản, oan khổ vợi
Vướng tình ai, ái tình vương
Bà tô mối chỉ, bồi tô má
Dượng hỏi đò ngang, dọ hỏi đường
Mộ khúc ngâm nga, chờ mục khố
Đường nao tha thẩn gặp Đào nương
Hàn Sĩ Nguyên
19-VÕ NƯƠNG...
Giường cũ phòng khi lúc vũ cường
Sương thông nẽo khuất nhánh sông Thương
Hụt toàn mộng, mong hoàn tục
Đương vả tình, tỉnh đã vương
Thiện dễ trêu người ôm thể diện
Tường đông ai chối bỏ tông đường
Đối gang chợt kiến tay đang gối
Giương nỏ tên cùn thẹn Vỏ nương
Thiên Hùng
20-VỊNH BÀ BẦU
Cò nướng mà ăn khiến nó cường
Nường than mệt mỏi dẫu nàng thương
Sình vì giấu, sầu vì dính
Vướng bởi yêu, yếu bởi vương
Võng chửa căng to nằm giữa chõng
Tròng đương nở lớn gục trong đường
Tối rinh bệnh viện thành tin rối
Bướng nỏ nghe lời, bán bỏ nương
Ntd (ntd-mltn 568)
21-MỘNG TÌNH NƯƠNG
Giương càng chống lại gã gian cường
Dê thưởng cho người bạn dễ thương
Siêu chớ nín, xin chớ níu
Tượng còn văng, tặng còn vương
Vò thương nghể lá về thương ngõ
Lượn nhớ đài hoa lại nhớ đường
Mống giật tung mền bay giấc mộng
Nường tinh hiện đến ngỡ tình nương
Ngọc Tiên (ntd-mltn 569)
22-ƯƠN THIU... VẪN YÊU
Đường cược... dù huynh... chẳng được cường
Ươn thiu... chửa gác... chuyện yêu thương
Hoa còn động... hông còn đọa
Sương mãi vắt... sắc mãi vương
Mưa trước cổng nhoà... mong trước cửa
Hướng bên đồng rộ... hóng bên đường
Tối rằm gió thoảng... tơ tằm rối
Sên nướng nghe mùi... mộng sến nương
Việt Đường (13/01/2012)
=============
PHỤ LỤC 6
Thơ LÃ ĐẦU XƯỜNG
của CHU HÀ và bạn hữu
=============
Tôi vì bận rộn với cây đàn, nên ít có thời gian giao lưu trên Net, cũng may là nhờ có một nhân vật độc đáo, tam đệ CHU HÀ, góp công lớn quảng bá LÃ ĐẦU XƯỜNG đi khắp nơi nơi, giới thiệu, đối đáp, xướng họa bằng chính hình thức thơ này.
Vì LÃ ĐẦU XƯỜNG rất khó chơi, nên khi mới làm quen, một số bài thơ không tránh khỏi tình trạng … chuối dzú ép. Nhưng không sao, CỐT VUI, không CỐT HAY. Có huynh đệ bốn phương tham gia là đủ để cám ơn rồi. Dưới đây là một số trong vô vàn các bài LÃ ĐẦU XƯỜNG ấy:
1-VĂN CHƯƠNG
Vương chăn bó gối lục văn chương
Đàn tướng đàn xe tiêu tán đường
Giảo khám ba ngày thành giám khảo
Đương lò bốn bữa được đo lường
Họp, can chẳng chịu vào hang cọp
Thương lượng không thành rẽ Thượng, Lương
Phố nảo phố nao vang pháo nổ
Hường tâm hường giáp bị hầm tương
Chu Hà
2-ĐÀNG TRAI
Đàng trai đến cưới khách đài trang
Làng vọng xa xa đón lọng vàng
Kiệu cú lỏng then ông cụ kiếu
Màn buông bao kẻ nỗi buồn mang
Giỡn hồi đến lúc thôi hờn dỗi
Oan thán đã rồi hết oán than
Mỏ đá gian nan, thương má đỏ
Chàng đây chan chứa lệ đầy chan
Trường Tương Tư
3-LƯỠNG THƠ LỠ THƯƠNG
Lưỡng thơ gửi bậu bởi lỡ thương
Thường tấu nàng ơi xin thấu tường
Nuốt rạt trái mơ nên nát ruột
Tương hầm khổ quả mới tâm hường
Tạm thương qua thử đừng tham tượng
Mương lết đừng nha chớ mết lương (1)
Thỏ nhím chung nhà làm thím nhỏ
Nường than chi hỡi bớ nàng thương ?
(1) mết =ham, mê, yêu, thích.
Chu Hà
4-HOÀI NIỆM
Sầu tương trong bốn bức tường sâu
Vào động thiên thai để vọng đào
Cái buổi trăng treo người cuối bãi
Đầu con nước lớn bé còn đâu
Chán chưa ước hận tình chan chứa
Khâu lá dệt sầu mộng khá lâu
Ngỡ đó người quen nên ngó đỡ
Dè đâu lộn chỗ để de đầu
CCT
5-DZÔ DZÔ !!
Mà xơi nghe vọng tiếng mời xa
À có ai đang la ó cà
Mái gác neo thuyền em gái mát
Chày tra đợi bạn bé trai chà
Trọn nghe gió khảy lay tre ngọn
Tà duỗi chân co mỏi tuổi già
Cúc tửu say mềm thêm cửu túc
Mà mô ngủ dựa nấm mồ ma
Ái Hoa
Cửu túc là đầy đủ hết (phú quý phúc thọ khang ninh hỉ an lạc)
6-CHUYỆN XÀ TINH
Cà rắn hai đầu khó cắn rà
Xà tinh dang dở chuyện tình xa
Trái ngang dương thế làm trai ngán
Qua lũy hồng trần khiến quỷ la
Bóng sắc xà ma truy bắt sống
Tàn gia yêu nghiệt loạn gian tà
Hải tăng thắng trận nên hăng tải
Thư thả nghe rồi lại thử tha
CCT
7-CAI MÔ CÔ MAI
Cai mô chả thấy hở cô Mai
Hồi bút hôm qua, nay hút bồi
Niếu đổ tường che vang nổ điếu
Thôi liên, cù cứa, hẹn Thiên Lôi
Vái sơ ông Địa cho vơ sái
Ngồi ráp bàn tiên lại ngáp rồi
Tánh thích đi tìm bao tích thánh
Đồi thanh, cảnh phật cũng đành thôi .
Chu Hà
8-MƠ MÀNG
Mơ màng chắc tại kiếng mang mờ
Chờ thử tìm đâu một chữ thờ
Lại đó thi tài mong đọ lái
Ờ đây cất vó đã đầy ơ
Động Đào vui thú câu đồng đạo
Thơ lả lơi mời mắt thả lơ
Bế cổng e xông mùi cống bể
Giơ đầu chịu báng chạy đâu giờ ?
Ái Hoa
9-MAI LỠ
Tay buồn thảo viết ,lệ tuôn bày
Bay khúc đoạn trường triển bút khai
Thấu ở tim gan từ thuở ấu
Cài sâu tâm khảm lúc sầu cay
Lỡ mai tình vỡ đừng lơ mãi
Hay giận duyên tàn chớ hận dai
Bóng lẻ cô đơn ngồi bẻ lóng
Năm ngày chẳng ngủ chắc nằm ngay
CCT
10-MỐNG CHUỒN
Trồng chông, cắm cọc mãi trông chồng
Đo giống, chọn dòng chịu gió đông
Cái Mẽn giăng tơ hoài kén mãi
Trông mơ, trông mộng mới trơ mông
Bỏ nhà xin ké làm bà nhỏ
Bò cống, bò ao miễn có bồng
Thế đỏ chàng ơi đừng thỏ đế
Chông chừa đợi đó thiếp chưa chồng
Chu Hà
11-NỖI NIỀM RIÊNG
Sâu dần tim óc dạ dâng sầu
Âu lỡ tình mình khó ở lâu
Để lậm không rời sanh đẫm lệ
Sầu buông chẳng bỏ sẽ buồn sâu
Xiết bao chờ đợi, rồi sao biết
Câu đó mong hoài cũng có đâu
Lỡ mối duyên phần không lối mở
Thâu đêm nào ngủ được thêm đâu
CCT
12-SỢ VỢ
Là bệnh ông mang sợ lệnh bà
Tha lầm vô cửa chỉ thầm la
Bít tai vợ mắng hồn bay tít
Ra nhắn đầu ông chớ rắn nha
Sáng trói chân giường đì sói trán
Thà bờ bụi sống khỏi thờ bà
Cả câm rán giữ đừng ca cẩm
Chà nhủ mình đâu phải chủ nhà
Ái Hoa
13-DÊ CỤ HÚC CÀN
Dê cụ húc càn gãy kệ you
Thua đi mấy bận vẫn thi đua
Dấm chua đụng trúng anh dâm chúa
Vua cỏ tiêu đời lép vỏ cua
Thế đỏ mong chi gan thỏ đế
Đường thua nắm chắc bởi thương đùa
Bạc lò chẳng đủ cho bò lạc
Đùa chến cầu hên phải đến chùa (1)
Chu Hà
(1)-Chến: đậu tiền chơi Tứ sắc
14-VỌNG PHU
Tang lòng cuốn lại để tòng lang
Đàn hẩm hiu rao lệ đẫm hàng
Bóng chiếc, mưa đơn, sao biết chống
Màn buông, gió kép, chỉ buồn mang
Biết tuồng dâu bể, sao buồn tiếc
Mang thải đi rồi, vẫn mãi than
Cảnh lặng im lìm ôi lạnh cẳng
Tàn canh liễu rụng lá cành tan
CCT
15-THỜ BÀ
Cha hù bảo tớ: nầy Chu Hà
Gà mái thường la bởi gái mà
Tạc túc, đẻ tài nên tục tác
Hà Đông rước đặng phước hồng đa
Tại bờ, tại nước, thua tài bợ
Coi giả, khen dồi vợ giỏi ca
Tá đỡ ai kìa, riêng tớ đã
Thà bờ đá nặng, quyết thờ bà
CH (8/19)
16-BÓNG ĐỘ
Phiên hài tôi kể … thật hay phiền
Nghiên bút thở dài nghi ngút biên
Tới độ mùa banh là đợi tố
Điền đâu thua đó khiến đầu điên
Giản xa trước nhất … là gia sản
Tiền đổ ưu tiên … tới tổ điền
Bóng đả không vô … thì bả đóng
Tiền đâu để trả nợ đầu tiên
CCT
17-BIA ÔM
Mồi thêm nửa két ắt mềm thôi
Ngồi rán dăm ly thấy ngán rồi
Mấy ngón tay ngà chuyên món ngoáy
Đôi mi mắt chớp chực đi moi
Chịu đi kề má anh chi điệu
Vòi rả bên tai lão vã rồi
Bánh trước đổ thì sau bước tránh
Mời cha tìm thứ khác mà chơi
Ái Hoa
18-VƯƠNG VẤN
Thương hoa, tiếc ngọc mới thoa hương
Vân vướng chữ tình mãi vấn vương
Đổ lệ dằn tâm không để lộ
Hòa hương não dạ thiếu hoa hường
Điệu âm vọng mãi còn yêu đậm
Giai hưởng vang hoài chốn Hải Dương
Nuốt rạt trái mơ đà nát ruột
Nường than chi nữa hỡi nàng thương
Chu Hà
19-TỨ ĐỔ TƯỜNG
Đường Tổ bày chi Tứ đổ tường
Đương thì bỏ xó hổng đi thường
Vợ nương con náu ra vương nợ
Thường đấy bồi đây hết thấy đường
Chạy góc bia ôm ngồi chọc gái
Tương lai chỉ giỏi cái tay lươn(g)
Gái tiền quơ hết còn ghiền tái
Mơ tưởng có ngày xịt mỡ tương
CCT
20-THƠ NHÂN
Cảm tác nhân đọc "câu chuyện tình ABT&TH"
Thơ nhân gạt gẫm để thân nhơ
Lăn lở nhằm tay đứa lẳng lơ
Chết cả đời hoa tình chả kết
Mờ con mắt dại bụng còn mơ
Bẫy tài giấu áo che bài tẩy
Cờ khẽ buông tay dụ kẻ khờ
Nhắn chị đừng tin phường chí nhặng
Giơ bày ra hết mánh bây giờ
Ái Hoa
8-SONG ĐIỆP LIÊN HOÀN CHỮ CHI (LH zigzag)
Trong 7 loại Song điệp đã nêu, ta thấy 2 cặp điệp tự đều nằm trong cùng một câu. Bây giờ nếu 2 cặp Song điệp ấy nằm vắt qua 2 câu : Một ở cuối câu trên, một ở đầu câu dưới thì sao? Thì lúc đó ta vẫn có SONG ĐIỆP dưới hình thức chữ CHI (hay chữ Z), còn được gọi là Liên hoàn zig zag. Dưới đây là một số thí dụ về Song điệp liên hoàn chữ CHI:
Ai đã hay đâu tớ chán đời
Đời chưa chán tớ, tớ còn chơi
Chơi cho thật chán, cho đời chán
Đời chán nhau rồi, tớ sẽ thôi
(CÒN CHƠI – Nguyễn Khuyến)
Nhớ mi nhớ quá nên ông đến
Đến thì mi hỏi: Đén mần chi?
Mần chi? Ông chửa mần chi đặng
Mần đặng, ông mần đã chán khi !
(NHỚ - Khuyết Danh)
Giã từ, từ giã, giã từ từ
Từ từ giã giã cối không hư
Không hư vừa giã vừa từ giã
Giã suốt đêm rồi, từ chán chưa?
(GIÃ TỪ - Hàn Sĩ Nguyên)
Trong ba thí dụ trên đây, từ được lặp lại có khi 1 chữ, có khi 2 chữ, đó là Song điệp … lai (!). Song điệp chính tông buộc phải lặp lại 2 chữ, như các thí dụ này:
Những lúc say sưa cũng muốn chừa,
Muốn chừa nhưng tỉnh lại hay ưa.
Hay ưa nên nỗi không chừa được.
Chừa được nhưng mà cũng chẳng chừa.
(CHỪA RƯỢU – Nguyễn Khuyến)
Ông ở nhà ông ông nhớ mi
Nhớ mi ông mới bước chân đi
Chân đi đi mãi nên ông đến
Ông đến thời mi đã ngủ khì
(NHỚ - Khuyết Danh)
Ta chửa xa nhau, đã nhớ nhau
Nhớ nhau nhưng vẫn phải xa nhau
Xa nhau chỉ khiến lòng thêm nhớ
Thêm nhớ nhau hoài, thêm xót đau!
(NHỚ NHAU - Khuyết Danh)
Chán chưa? Tình nghĩa ấy chứa chan
Chứa chan nên lệ đổ hai hàng
Hai hàng chan chứa, tình chưa chán
Chưa chán sao lòng nghe nát tan!
(GIÃ TỪ - Hàn Sĩ Nguyên)
9-SONG ĐIỆP LIÊN HOÀN THỦ VỸ
-Khác với Song điệp liên hoàn chữ CHI chỉ một điểm nhỏ, là 2 chữ cuối cùng KẾT THÚC bài thơ cũng chính là 2 chữ MỞ ĐẦU. Cách viết này khiến cho bài thơ giống như một cái vòng tròn, liên miên không dứt
GIÃ TỪ
(Liên Hoàn Thủ Vỹ Ngâm)
Giã từ, từ giã, giã từ từ
Từ từ giã giã cối không hư
Không hư vừa giã vừa từ giã
Giã suốt đêm rồi, từ chán chưa?
Chán chưa? Tình nghĩa ấy chứa chan
Chứa chan nên lệ đổ hai hàng
Hai hàng chan chứa, tình chưa chán
Chưa chán sao lòng nghe nát tan!
Nát tan chua xót buổi tiễn đưa
Tiễn đưa sao chẳng thấy … tiền đưa?
Đưa tiền ắt hẳn hơn đưa tiễn
Tiễn có đưa tiền mới giã từ!
Hàn Sĩ Nguyên
-Ở thơ 5 chữ, 7 chữ, kiểu Song điệp Liên hoàn này có thể không thực hiện ở cuối mỗi câu, mà là ở cuối mỗi khổ (một khổ =4 câu). Thí dụ:
CHIM HÓT TRONG LỒNG
(Liên Hoàn Thủ Vỹ Ngâm)
Ngẩn ngơ ngơ ngẩn biết bao ngày
Dáo dác tìm phương chắp cánh bay
Căm phẫn thốt ra lời nguyền rủa
Chúng nhân ca ngợi :-“Chim ... hót hay” !
Hót hay sao được lúc đau lòng
Lâm phải cảnh này mới cảm thông
Trời rộng đất dài đang bay nhảy
Sa cơ một phút hóa chim lồng
Chim lồng biết đến thuở nào ra ?
Thương lũ con thơ, xót mẹ già.
Hỏi người "quân tử" nghe chim hót :
-"Ai nhốt ngươi, mà ngươi nhốt ta ?"
Ta trách các ngươi, lũ đốn hèn
Chẳng biết thương ai, chỉ hám tiền
Trời hỡi ! Bao giờ ta thoát được
Ta thề xa lánh lũ người điên
Lũ người điên đảo, hiểu hay không ?
Chí ta bay bổng giữa không trung
Lồng vàng chén bạc cùng then khóa
Quyết phá cho tan mới hả lòng
Lòng ta nhất mực hướng về quê
Nhớ tổ ta xưa, nhớ bạn bè
Một mai nếu có ngày ra thoát
Đường xưa còn nhớ nẻo quay về ?
Về đâu ? Thân ở giữa lồng son
Nước bạc cơm vàng cũng chẳng ngon
Ước gì có thể ngừng tiếng "hót"
Thà chết còn hơn sống mỏi mòn !
Mỏi mòn sống mãi kiếp sống thừa,
Giam cầm tù rạc đến bao giờ ?
Mơ tưởng trời cao cùng đất rộng,
Bâng khuâng xao xuyến dạ ngẩn ngơ ....
Hàn Sĩ Nguyên
-Với Thất ngôn Bát Cú, Song điệp liên hoàn này được thực hiện ở cuối mỗi bài. Các chữ cuối bài trước là từ mở đầu bài sau, hình thành một LIÊN HOÀN KHÚC liên miên bất tuyệt. Thí dụ:
=======================
Liên Hoàn Thập Tam Khúc
Lục Ngôn Thể
HOÀN BẠCH VÂN
by Hoàng Vũ Luân & Hàn Sĩ Nguyên
=======================
-1-
Cung sầu dứt, cuộc tình phân
Trời nổi phong ba cuốn bụi trần
Quãng vắng quằn vai vẹt gót
Đường xa mỏi gối mòn chân
Tình chu nhất phiến quy hư ảo
Y cẩu song hành hoàn bạch vân (1)
Bão nổi, chớp giăng, sấm dậy
Nửa đời vang vọng tiếng đàn ngân
Hàn Sĩ Nguyên
(1)-Một chiếc thuyền tình từ hư ảo mà đến, lại trở về cùng hư ảo
Mây trắng (cho ảo giác áo trắng và chó xanh cùng trôi trong chốc lát) cuối cùng vẫn chỉ là … mây trắng
------------------------------------------
-2-
Đàn ngân, tâm lệ, sầu dâng
Chén đắng, môi khô, gót chùng
Trăng xoáy hồ thu sương bảng lảng
Gió vờn mắt biếc giọt rưng rưng
Thiên An thủ thỉ đêm cô mộ
Đại Nội trầm ngâm lối lãnh cung
Gối điệp hoàng lương hư huyễn
Tri âm vọng tiếng vô cùng
Hoàng Vũ Luân
-------------------------------------------
-3-
Vô cùng thiên địa chén giao hòa
Đàn nhỏ cung sầu giọt lệ sa
Hương thủy mênh mang dòng chảy
Nam Giao đẫm đẫm sương pha
Lung linh trăng chiếu vần thơ lạc
Lững thững thuyền trôi ánh nguyệt tà
Lạc phách, chùng tơ, cạn trí
Rưng rưng hồ rượu nẻo về xa !!!
Hàn Sĩ Nguyên
--------------------------------------------
- 4 -
Nẻo về xa khuất mắt chơi vơi
Cô nhạn nghiêng mình chắp cánh lơi
Tiêu lạc tiếng loang gió lạnh
Ngựa buồn bờm rủ đêm rơi
Một dòng hương cũ muôn năm hỡi!
Trăm nẻo bụi hồng vạn thuở ơi!
Mái đẩy Vân Lâu vọng nhớ
Luyến tình cố quận ru hời
Hoàng Vũ Luân
----------------------------------------------
-5-
Ru hời lảnh lót động ngàn lau
Vạch bụi tìm thơ người ở đâu ?
Thấp thoáng hiên Tây gót ngọc
Mênh mang biển Bắc lời châu
Đông phong nổi, khơi niềm nhớ
Dạ cổ vang, chạnh mối sầu
Gỡ đám rong rêu tìm chút dấu
Dốc đời hiu quạnh đã hèn lâu !
Hàn Sĩ Nguyên
----------------------------------------------
- 6 -
Lâu hồng mắt đỏ nhạn mù tăm
Xao xác trùng lau mạch suối ngầm
Vọng lớp phù sinh loang sóng nhớ
Xuôi bờ cỏ dại nhắn tri âm
Lục bình chao bóng say cơn gió
Hồng diệp ngậm sương lướt ánh trăng
Cạn chén tình chung lệ cạn
Phổ cầm hoàn khúc bâng khuâng
Hoàng Vũ Luân
--------------------------------------
-7-
Bâng khuâng tâm sự trải mông mênh
Sóng dậy triều dâng thuyền nhẹ tênh
Huynh đệ tình như thủ túc
Uyên ương nghĩa tựa thuỷ bình !
Canh Sằn, đất rắn hoa không nở
Điếu Vị, sông sâu mộng khó thành
Phá cách, nghịch thi, đảo phách,
Hồ trường dốc ngược thỏa bình sinh !
Hàn Sĩ Nguyên
----------------------------------------
- 8 -
Bình sinh thi mộng gửi hoa viên
Liễu thuý rủ bờ vỗ giấc yên
Bóng toả cầu chi danh lợi
Sương giăng xoá vết muộn phiền
Bể dâu biến đổi đêm tròn khuyết
Con tạo vần xoay cuộc đảo điên
“Họa hổ” bất thành tâm vẫn tại
Tri âm hạnh ngộ ấy kỳ duyên
Hoàng Vũ Luân
----------------------------------------------
-9-
Kỳ duyên kỳ ngộ chẳng cơ cầu
Nhác thấy ngoài song thoảng vó câu
Gió tốc lật manh áo vá
Sương giăng điểm bạc mái đầu
Tiếng tơ chùng, hồ rượu nhạt
Cờ lạc nước, người về đâu ?
Hồng phấn phôi pha ra bạch cốt
Vương hầu mòn mỏi hóa khô lâu !!!
Hàn Sĩ Nguyên
-----------------------------------------
- 10 -
Khô lâu trầm mặc nét hoàng hôn
Ngẫm chuyện ba sinh chẳng lệ buồn
Danh ảo phù dung, mấy vạn
Tiếng đời Kỷ-Trụ, ngàn muôn
Đêm gieo mộng, hương loang mộ
Gió vọng âm, phách gọi hồn
Đất mẹ ngọt ngào ru thập giá
Tĩnh Tâm sen nở cánh huyền môn
Hoàng Vũ Luân
----------------------------------------------
-11-
Huyền môn sen nở, tâm an bình ?
Một cõi hư hao thoắt tượng hình
Than lạnh, lạnh cung phím lỡ
Tro tàn, tàn bã hư vinh
Đốt lư trầm, khai tuyệt bút
Nâng chén rượu, phá sầu thành
Mây trắng hoàn nguyên mây trắng
Tỉnh say say tỉnh cuộc phù sinh
Hàn Sĩ Nguyên
---------------------------------------------
- 12 -
Phù sinh bảng lảng giấc cô liêu
Trăng lạnh đồng hoang ánh hắt hiu
Xương trắng tàn y cố quận
Cỏ xanh phế tích hoàng triều
Mây ngưng tụ - thân bèo ngã
Gió vũ vần - mắt nhạn xiêu
Kỳ trận mê cung, ôi tự huyễn!
Định thân nghe sáo trỗi loang chiều
Hoàng Vũ Luân
----------------------------------------------
-13-Bài kết
Chiều rơi hiu hắt bến giang đầu
Bặt tiếng từ lâu khúc Phượng Cầu
Cám cảnh tang điền thuơng hải
Cũng đành thuận thủy thôi châu
Ráng chiều nhuộm tím khung trời tím
Sóng cả khơi đau lòng biển đau
Rót chén tri giao khi tiễn biệt
Đó đây đây đó vẳng cung sầu
Trở lại từ đầu :”Cung sầu dứt, …..”
Hàn Sĩ Nguyên
-Nổi tiếng nhất trong thể loại Liên hoàn thủ vỹ này chính là 10 bài thơ liên hoàn "Giang san ba tỉnh" trong cuộc bút chiến tóe lửa giữa TÔN THỌ TƯỜNG và PHAN VĂN TRỊ
=================
PHỤ LỤC 7
10 bài GIANG SAN BA TỈNH
Của TÔN THỌ TƯỜNG và PHAN VĂN TRỊ
=================
10 bài xướng của TÔN THỌ TƯỜNG
1-
Giang san ba tỉnh hãy còn đây,
Trời đất xui chi đến nỗi này ?
Chớp nhoáng thẳng bon dây thép kéo,
Mây tuôn đen kịt khói tàu bay.
Xăng văng thầm tính, thương đòi chổ,
Khấp khởi riêng lo, biết những ngày.
Miệng cọp hàm rồng, chưa dễ chọc,
Khuyên đàn con trẻ chớ thày lay !
2-
Thày lay lại chuốc lấy danh nhơ,
Ai mượn mình lo chuyện bá vơ ?
Trẻ dại, giếng sâu, lòng chẳng nỡ,
Đường xa, ngày tối, tuổi không chờ.
Áo xiêm chán thấy xăn tay thợ,
Xe ngựa nào toan gỡ nước cờ.
Rủi rủi may may đâu đã chắc ,
Miệng lằn lưỡi mối hãy tai ngơ !
3-
Tai ngơ mắt lấp buổi tan tành, ,
Nghĩ việc đời thêm hổ việc mình.
Nghi ngút tro tàn nhà đạo nghĩa,
Lờ mờ bụi đóng cửa trâm anh
Hai bên vai gánh ba giềng nặng,
Trăm tạ chuông treo một sợi mành.
Trâu ngựa dầu kêu, kêu cũng chịu,
Thân còn chẳng kể, kể chi danh !
4-
Kể chi danh phận lúc tan hoang,
Biển rộng trời cao nghĩ lại càng.
Lên núi bắt hùm chưa dể láo,
Vào sông đánh cá, há rằng oan.
Người giương mắt ngạo đôi tròng bạc,
Kẻ ứa gan trung bảy lá vàng.
Chiu chít thương bầy gà mất mẹ,
Cũng là gắng gỏi, dám khoe khoang !
5-
Khoe khoang sức giỏi cậy tài khôn.
Múa mép khua môi cũng một phồn.
Tơ vấn cánh ruồi kinh trí nhện,
Gió đưa hơi cọp khiếp oai chồn.
Siêng lo há đợi cơm kề miệng,
Chậm tính nào ngờ nước đến trôn.
Hay dở chuyện đời còn lắm lối,
Múa men xin hãy chớ bôn chôn.
6-
Hảy chớ bôn chôn việc cửa nhà,
Sau này còn ngại nỗi đàng xa.
Ma duồng cơn ngặt lung hai trẻ,
Trời mỏn lòng thương xót một già.
Lái đã vững vàng cơn sóng lượn,
Thoi toan đan dệt lúc mưa sa.
Ở đời há dễ quên đời được,
Tình thiệt so hơn cũng gọi là ...
7-
Cũng gọi là người ắt phải lo,
Có hay chịu khó mới nên trò.
Bạc mông mênh biển cầu toan bắc,
Xanh mịt mù trời thước rắp đo.
Nước ngược chống lên thuyền một mái,
Gác cao bó lại sách trăm pho.
Lòng này dầu hỏi mà không hổ,
Lặng xét thầm soi cũng biết cho
8-
Đã biết cho chưa, hỡi những người,
Xin đừng tiếc hận, chớ chê cười !
Ví dầu, vật ấy còn roi dấu,
Bao quản thân này chịu dể ngươi.
Trăng giữa ba thu mây cũng tỏ,
Hoa trong chín hạ nắng càng tươi.
Khó lòng mình biết lòng mình khó.
Lòn lỏi công trình kể mấy mươi.
9-
Kể mấy mươi năm nước lễ văn
Rắn dài, beo lớn, thế khôn ngăn
Bốn đời, chung đội ơn nuôi dạy
Ba tỉnh, riêng lo việc ở ăn.
Hết sức người theo trời chẳng kịp
Hoài công chim lấp biển không bằng.
Phải sao chịu vậy thôi thì chớ
Nhắm mắt đưa chân lỗi đạo hằng.
10-
Đạo hằng chi trước thảo cùng ngay,
Lỗi đạo sao cho đáng mặt thầy.
Đất quét đã đành bia lỗ miệng,
Chén tràn e nỗi trở bàn tay.
Nghĩa đen dạy trẻ tranh còn lấp,
Mặt trắng xem trời cánh khó bay.
Chí muốn ngày nào cho được toại ?
Giang san ba tỉnh hãy còn đây !
10 bài đáp của PHAN VĂN TRỊ:
1-
Hơn thua chưa biết đó cùng đây,
Chẳng đã, nên ta mới thế này
Bến Nghé quản bao cơn lửa cháy,
Cồn Rồng dầu mặc bụi tro bay.
Nuôi muông giết thỏ còn chờ thủa,
Bủa lưới săn nai cũng có ngày.
Đừng mượn hơi hùm rung nhát khỉ,
Lòng ta sắt đá há lung lay !
2-
Lung lay lòng sắt đã mang nhơ,
Chẳng xét phận mình khéo nói vơ !
Người trí mảng lo danh chẳng chói,
Đứa ngu mới sợ tuổi không chờ.
Bài hòa đã sẳn trong tay thợ,
Việc đánh chưa thua giống cuộc cờ.
Chưa trả thù nhà đền nợ nước,
Dám đâu mắt lấp lại tai ngơ !
3-
Tai ngơ sao được lúc tan tành
Luống biết trách người chẳng trách mình.
Đến thế còn khoe danh đạo nghĩa,
Như vầy cũng gọi cửa trâm anh.
Khe sâu vụng tính dung thuyền nhỏ,
Chuông nặng to gan buộc chỉ mành.
Thân có, ắt danh tua phải có,
Khuyên người ái trọng cái thân danh.
4-
Thân danh chẳng kể, thiệt thằng hoang!
Đốt sáp nên tro lụy chẳng càn ...
Hai cửa trâm anh xô sấp ngữa,
Một nhà danh giáo xáo tan hoang.
Con buôn khấp khởi chưa từng ngọc,
Người khó xăng văng mới gặp vàng.
Thương kẻ đồng văn nên phải nhắc,
Dễ ta đâu dám tiếng khoe khoang.
5-
Khoe khoang việc phải mới rằng khôn.
Kẻ vạy người ngay há một phồn !
Hồng dẫu hư lông đâu sợ sẻ,
Hùm tuy thất thế dễ thua chồn.
Ngươi Nhan há ngại dao kề lưỡi,
Họ Khuất nào lo nước đến trôn.
Tháy máy gặp thời ta sẽ động,
Muốn nên việc lớn chớ bôn chôn.
6-
Bôn chôn cũng bởi bận vì nhà,
Dám trách người xưa chửa tính xa?
Hăm hở hãy đang hăng sức trẻ,
Chìu lòn e cũng mỏn hơi già.
Mồi thơm cá quý câu không nhạy,
Cung yếu chim cao bắn chẳng sa.
Đáy giếng trông trời giương mắt ếch,
Làm người như vậy cũng rằng là ...
7-
Rằng là người trí cũng xa lo,
Nhuần nhã kinh luân mới phải trò.
Ngay vạy nảy ra cho biết mực,
Thấp cao trông thấy há rằng đo.
Xe Châu nào đợi kinh năm bộ,
Níp Tống vừa đầy sách nửa pho.
Chuốc miệng khen người nên cắc cớ:
Đạo trời ghét vạy há soi cho !
8-
Soi cho cũng biết ấy là người.
Chẳng tiếc thân danh, luống sợ cười;
Ba cõi may dầu in lại cũ,
Đôi tròng trông đã thấy không ngươi.
Ngọc lành nhiều vết coi sao lịch,
Thợ vụng ít màu nhuộm chẳng tươi.
Đứa dại trót đời, già cũng dại,
Lựa là tuổi mới một đôi mươi.
9-
Một đôi mươi uổng tính xăng văng,
Đất lở ai mà dễ dám ngăn ?
Nong nả dốc vun nền đạo nghĩa
Xốn xang nào tưởng việc làm ăn.
Thương người vì nước ngồi không vững,
Trách kẻ cầm cân kéo chẳng bằng.
Gió mạnh mới hay cây cỏ cứng,
Dõi theo người trước giữ năm hằng.
10-
Năm hằng vốn thiệt thảo cùng ngay,
Cuộc ấy ai xui khéo bận thầy.
Gặp lúc chẳng may nên ngậm miệng,
Chờ khi tháy máy sẽ ra tay.
Nổi chìm mặt thế tình dày mỏng,
Cao thấp dầu ta sức nhảy bay.
Một trận gió đưa xiêu ngã cỏ,
Hơn thua chưa quyết đó cùng đây.
10-SONG ĐIỆP SONG VỸ HỔ (Hổ 2 đuôi)
Giống như 2 loại Song điệp liên hoàn kể trên, SONG VỸ HỔ là một loại THẤT NGÔN BÁT CÚ đặc biết, trong đó SONG ĐIỆP nằm vắt qua 2 câu trong 4 câu giữa của bài bát cú. Cụ thể:
-2 hoặc 3 chữ cuối câu 4 là từ nói lái của 2 hoặc 3 chữ cuối câu 3
-2 hoặc 3 chữ cuối câu 6 là từ nói lái của 2 hoặc 3 chữ cuối câu 5
Tóm lại, trong thơ Song Vỹ Hổ sẽ có 2 cặp LÃ ĐẦU XƯỜNG rơi vào các câu THỰC, LUẬN.
Thí dụ
QUAN ĂN VỤNG
-Song Vỹ Hổ, Bát Cú Nhất Vận-
Quan bà mấy thuở vắng tư dinh
Phải chớp thời cơ đến cửa… mình
Cụ lớn nhăn răng, HÔ phải TỊNH
Cô hàng hé lợi, HỘ còn TINH?
Mạo quan úp ngược vui MÀ QUÝNH
Yếm lá rơi xuôi đỏ MÁ QUỲNH
Một khắc chưa qua đà xính vính
Nửa đêm viên mãn tụng huỳnh đình
Hàn Sĩ Nguyên
THÍ DỤ thêm về SONG ĐIỆP TIỀN
Mừng Cháu đích tôn tròn một tuổi
Ðích đích tôn tôn trọn tuổi rồi
Ông ông cháu cháu nụ cười tươi
Già già trẻ trẻ cùng sung sướng
Tháng tháng năm năm thật tuyệt vời
Mẹ mẹ cha cha cùng phấn khởi
Hàng hàng xóm xóm cũng sang chơi
Mong mong mỏi mỏi mau khôn lớn
Óc óc tim tim dựng cuộc đời.
Lê Bầu
Thơ LƯỠNG ĐẦU - TAM TỨ VĨ
HAM VUI
Ham vui thả rắn hả hà hà ?
Thơ thẩn như vầy đã đã đa ! (Tam Vĩ Thanh)
RẮN LỤC ngâm nga trong LÚC ...R...
CHÀY NGÀ lấp ló tối NGÀY ... CHÀ (Lưỡng Đầu Xà...lái)
ÁC LÀ thơ thẩn ... sao LÀ ÁC
HOA LIỄU vẽ vời ... kết LIỄU HOA (Lưỡng Đầu Xà)
Tam Vĩ cười khà kha khả khả
Xà Đầu nhai nhá nhả nhà nha !!! (Tứ Vĩ Thanh)
Hàn Sĩ Nguyên