Đọc HỒN MA FACEBOOK ...

NGÃ DU TỬ

Đọc HỒN MA FACEBOOK
Một Suy Nghĩ Táo Bạo
Của nhà văn, nhà thơ: Đỗ Anh Thư

Đam mê con chữ là yếu tố đầu tiên để thành công, Anh Thư từ tốn bước vào ngưỡng của văn chương chừng cũng muộn, văn chương đối với chị như một cứu cánh.
Khi chữ duyên trọn vẹn, thi phẩm Một Thoáng Phiêu Du xuất bản do NXB Hội Nhà Văn ấn hành 2017được đông đảo người yêu thơ đón nhận. Rất may, khi ra mắt lượng khách mời tham dự đã ủng hộ chân thành, khán phòng quán café trên đường Gò Dầu, Tân Phú tương đối rộng, đã kín tất cả chỗ ngồi. Phát pháo đầu tiên giòn giả như khích lệ ngọn lửa đam mê trong tâm hồn người phụ nữ Đỗ Anh Thư đã nỗ lực không ngừng nghỉ, lấy thi ca làm cứu cánh.
Một năm sau, nhà thơ Đào Ngọc Chung (Hà Nội) theo dõi rồi cảm tình với dòng thơ của Đỗ Anh Thư và nhà thơ Đào Ngọc Chung bình phẩm những bài thơ Đỗ Anh Thư up trên facebook, ông xuất bản tập BÌNH THƠ TRÊN MẠNG GẶP NGƯỜI TRONG MƠ do NXB Hội Nhà Văn ấn hành (2018). Từ đó, Đỗ Anh Thư bắt đầu được chú ý nhiều hơn.
Ngọc Trong Đá – tập truyện ngắn được xuất bản 2019, do NXB Hội Nhà Văn ấn hành. Thể hiện cách viết của Anh Thư, rất may được độc giả facebook đón nhận chân thành, có thể là ngọn lửa đam mê của chị được thổi bùng lên để chị thai nghén viết nên Hồn ma Facebook – Một thời dịch giã Covid làm đình trệ, có thể nói tan hoang thành phố chị đang sống, nổi suy tư với nhiều tầng lớp của xã hội TPHCM bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Đó cũng là nỗi thao thức dài của những người viết tại Sài Gòn nói riêng, cả nước nói chung.
Cũng nhờ có thời gian giãn cách – Nhiều thời giờ, chị đã viết Hồn Ma Facebook, tập truyện ngắn kinh nghiệm hơn, dày dạn hơn, chắc tay hơn, đầy đặn hơn về hành văn so với Ngọc Trong Đá.
Hồn Ma Facebook có 6 truyện ngắn và Lời tựa của nhà thơ Đào Ngọc Chung, Hà Nội. ông đã giới thiệu sự nổi bật từng truyện tương đối cẩn trọng của người viết giới thiệu, ví như trong truyện Nàng Tiên Sách, bắt đầu như “thần thoại của không gian cổ tích” xoay quanh các nhân vật: Đức Vua, Nàng Tiên Sách, Tể tướng, Thần độc ác, Thần nhân ái…
Anh Thư xây dựng nhân vật Đức Vua và Nàng tiên sách bén duyên từ giấc mơ (Ảo) nhưng từ ấy quyển sách hiển hiện là (thật) những vấn đề thao thức cuộc trì vì xảy ra, những tình tiết thú vị đan xen giữa ước mơ và sự thật, giữa thiện và ác liên hồi tồn tại trên địa hạt nhà vua cai quản.
Nhờ phép mầu của nàng Tiên sách, có lúc nàng cho Đức Vua quay ngược thời gian nhìn về quá khứ nguyên thủy xa xăm, để thấy được hiện tại trách nhiệm của đấng quân vương phải làm thế nào trước thần dân mình, chị viết:
“Nghe qua nàng Tiên sách hiểu ý nhà vua muốn dành cho hậu duệ của mình tốt đẹp nhất mà tri thức mang lại. Nàng từ tốn thưa: “Bảo bối đã có, nhưng ngài phải đánh đổi bằng tuổi thọ của mình.
Nhà vua nắm lấy tay nàng mà rằng: “Trẫm bằng lòng đánh đổi nhiều năm trên dương thế để có được bảo bối của nàng”…
“Từ lúc khởi thủy cùng các loài động vật khác, vượn người chỉ biết nhặt quả rụng và ăn các loại cỏ cây trên mặt đất, chúng di chuyển bằng bốn chân và sinh hoạt bầy đàn tự do”...
Trong quá trình sống, do sinh sản tự nhiên quá đông, thực phẩm trở nên khan hiếm hơn, vì sinh tồn nên xảy ra tranh giành cướp bóc của đồng loại để đạt mục đích.
Và rồi nàng Tiên sách tiếp tục cho nhà vua đi qua những vùng ảo diệu hơn của Thái dương hệ, nhà vua hết sức kinh ngạc và khám phá thêm các hiện tượng Nhật thực, Nguyệt thực, từ đây nhà vua hiểu thêm và bắt đầu nghĩ đến đối phó mỗi khi có hiện tượng của nghịch lý, hầu mong tốt đẹp hơn. Oái ăm thay, từ khi có Quả cầu tri thức bị Thần độc ác sai khiến tính tự kiêu, tự mãn dấy lên trong hồn nhà vua đã làm cho cảnh khổ đau, chém giết các nước lâng bang, thiên hạ lầm than, ta thán. May thay, Nàng Tiên sách đã cùng Thần nhân ái hợp lực với Thần tình yêu, Thần Hòa bình để đưa nhà vua ngộ ra và trở về với nghĩa nhân, đời sống nhân dân yên bình trở lại.
Mượn Nàng Tiên sách để nêu một thông điệp rõ ràng của tác giả chuyển tải đến độc giả là chỉ có tình yêu, lòng nhân ái mới đem lại bình an lợi lạc cho nhân quần và xã hôi dù ở địa vị nào, nhất là địa vị càng cao như quân vương cũng phải hiểu ra nghĩa lý ấy.
Thể loại truyện truyền kỳ giờ đây rất ít người viết - Đó là mượn chuyện hoang đường để nói tới xã hội đương đại nhằm tỏ bày một tư tưởng tiến bộ, Đỗ Anh Thư cũng gần như thế nhưng cách hành văn thiên về Âu Châu hơn Á đông như các tác giả thế hệ 30, 40, 50 trước đây.
Nếu như Anh Thư cho kết thúc khi nhà vua thấy sự hữu dụng của Quả cầu tri thức để kiến tạo đất nước thanh bình, bền vững rồi trao cơ đồ cho hoàng tử nối ngôi, nhường quyền suy nghĩ cho độc giả sẽ ý nghĩa hơn.
“Ma” men là sự tưởng tượng của tác giả nhằm cảnh tĩnh các đấng mày râu có điều kiện làm được khá tiền bạc nhưng tính gia trưởng học làm sang, trác táng rượu chè, có ngày tử thần sẽ rước đi dẫu có ân hận cũng chỉ hồn ma bóng quế - đã muộn trong cuộc làm người.

Truyện Bà & Cháu
Trách niệm của con bé cô bé 10 tuổi đã ý thức trách nhiệm thay mẹ giúp em và bà khi một bất ngờ mẹ bị bắt tống giam, trong ý thức non nớt nghĩ: Chắc mẹ làm việc gian dối tày trời.
Bất ngờ bé Thu được về nhà nội, nơi còn rất quê, ban đêm tiếng ếch nhái cùng mủi mòng, nhưng rồi bé cũng thích nghi. Em chăm chỉ cùng bà và rồi nó khám phá ra rằng bà nội một lần bị nạn tảo hôn phải bỏ xứ. Hóa ra bà nội – một phụ nữ quê mùa cũng bản lĩnh quá. Câu chuyện đan xen giữa hiện tại và quá khứ xa xôi làm vỡ lẽ cho cô bé. Thì ra ông bà nội cũng có một tình sử nhớ đời.
Cuối cùng mẹ bé Thu cũng được thả về, vì lo lót được – Thời nào thì cũng như nhau, cha mẹ và anh chị em về lại ngôi nhà thân yêu Sài Gòn.
Lối viết như một truyện ký mang tính chuyện kể.

Cần lắm một bờ vai
Bối cảnh bắt đầu từ cơn bão tự nhiên, Loan – Nhân vật chính của truyện vừa thương vừa giận chính mình cùng đôi chân vô dụng.
Thuở thiếu nữ, cô tung tăng trên đôi chân linh hoạt một thởi trẻ, nào ngờ cơn sốt bại liệt làm thay đổi, có lúc cô tuyệt vọng, may thay có chàng thanh niên viết búc thư xoa dịu làm cô ấm lòng. Nhưng rồi “người ấy” chỉ xoa dịu nỗi đau, nhưng coi Loan như em gái. “Dòng chữ như nhát roi quất thẳng vào làm tim cô rướm máu”… “Cô ngồi chết lặng, cố ngăn dòng lệ mà cảm thấy như mọi vật chung quanh nhòa đi, trái tim cô lạnh băng trong khi ngoài kia mặt trời lên rực rỡ…”
Sau đó, Loan mạnh mẽ đưa ra tiêu chí “Phải chiến thắng số phận”. Bắt đầu từ việc tủ thuốc lá đến học đan len, kinh doanh tương đối phát đạt, rồi học ngoại ngữ để dễ phát triển kinh doanh hơn nữa tại thành phố năng động bậc nhất.
Mây u ám qua đi, Loan gặp được chàng trai doanh nhân học ngoại ngữ để đi ngoại quốc, từ ấy dây thiện cảm đã thắt chặt, một ngày định mệnh cùng anh về nhà trọ của anh trong vòng tay yêu thương. Đêm ấy, dưới ngọn nến lung linh, kỳ ảo. cô trở thành đàn bà.
Đoạn ấy chị viết “Loan cảm thấy sức nặng cơ thể anh trên người mình, đôi tay cô bấu chặt trên tấm vai trần đàn ông săn chắc, cánh tay anh với cơ bắp cuồn cuộn như nâng niu Loan thật dịu dàng, nhẹ nhàng. Phần cơ thể bên dưới Loan dường như chấn động, đôi chân bại liệt đang râm ran cảm xúc khi anh vừa vuốt ve thân thể cô…”
Sau đó, Minh tặng nhẫn cầu hôn và về Mỹ. Lúc này cô mang thai trong sự tin yêu dù có những tác động tâm lý của thầy mẹ cô. Cuối cùng cô vẫn mỉm cười một mầm xanh sắp chào đời – một hoàng tử.
Bất chấp những thị phi và khó khăn.
Cô sinh con trong lúc thầy mình qua đời, éo le thật nhưng rồi mọi khổ nạn cũng qua đi, nghĩa là giữa hạnh phúc sinh con vuông tròn và khổ đau vĩnh biệt cha già. Thế mới biết đời người Loan trái ngang luôn xảy ra…nhưng cùng một khoảng thời gian quả là hy hữu.
5 năm sau, Minh lại về chăm mẹ yếu, nhân tiện về thăm Loan – tình cờ nhận được đứa con, kết tinh từ tình yêu cách đây 5 năm, giọt máu thiêng liêng ấy đã là niềm hạnh phúc vô biên.
Rồi Minh từ giả về lại Mỹ, Loan gửi hộp quà (Về bên ấy hãy mở)
Về nhà, Minh lại bận rộn. ký ức lại sống dậy khi anh phân vân về việc có một tình yêu ở quê nhà với gia đình thực tại của anh và Quyên – bắt đầu từ chuyện cứu mẹ con Quyên về nhà trọ thời sinh viên, đến khi có con chung là Hạnh phúc cùng Quyên - khi Đức (con riêng của Quyên) đón anh về.
Một hôm vô tình vợ lớn anh dọn lại giường ngủ, tìm thấy quyển nhật ký. Trong con người Quyên 2 ý thức bừng dậy: thương ghét, đã phá và bênh vực Minh cùng giằng xé.
Cuối cùng Quyên đưa ra tối hậu thư cho Minh: Hoặc chia tay Quyên về với tình yêu chân chính phát xuất từ trái tim, hoặc cung cấp trách nhiệm cho con của Minh ở quê nhà.
Quyết định đầy cam go. Cuối cùng suy nghĩ của Minh: Loan – người phụ nữ tật nguyền ngồi xe lăn dù rất mạnh mẽ và đứa con Đặng Hùng Mạnh vẫn cần lắm một bờ vai.
Anh Thư đã kết lững nơi này, để độc giả lựa chọn.
Truyện: Trong Giãn Cách:
Tuấn và Dung là đôi vợ chồng trẻ sống thuận thảo, có một con gái Khánh chào đời, kháu khỉnh kết tinh trong ngôi nhà hạnh phúc.
Từ khi mẹ vợ bán gia sản để lên thành phố tậu đất làm nhà, Tuấn càng chăm chỉ hơn trong công việc mong có khoảng tiền để cất một ngôi nhà khang trang. Mãi mê với ước vọng, trong lúc Dung ở nhà bị cù rủ vào việc karaok, ăn chơi, nhờ “vốn tự có và giọng ca cỗ ngọt ngào”. Lún dần vào hố sâu trác táng, làm căng thẳng tâm lý của đôi vợ chồng Tuấn - Dung đi đến xung đột nặng nề.
Một lần bị công an Vũng Tàu lập biên bản vì sự thác loạn. Dung gọi về nhà, nhờ bảo lãnh. Tuấn nghĩ dù gì vẫn là nghĩa vợ chồng, Tuấn nhờ người bạn thân bảo lãnh Dung ra. Tuấn đón về nhưng lãnh cảm.
Đùng một cái, dịch Covid đã làm ngưng trệ, tê liệt cả một xã hội.
Nhờ thấy được chết nay sống mai của người hàng xóm thường café chuyện trò, anh nhìn lại rằng:Tại sao lại sống trong căn nhà với nhau cứ lãnh đạm, giá như một ngày Dung hoặc anh mất nhau thì sao?
Anh chủ động làm hòa với Dung, Dung cũng hiểu rằng mình sai trái. Từ đó lại bắt đầu thuận hòa.
Ai cũng có sai lầm, nhưng biết ăn năn hối lỗi, gia đình bao giờ cũng là nơi bình an nhất cho mỗi thành viên, Dung hiểu ra nghĩa lý này nên vợ chồng trở lại bình yên. Đây là thông điệp Anh Thư muốn gửi độc giả. Cái kết đầy nhân văn tính.

Cuối cùng là truyện: HỒN MA FACE BOOK
Có lẽ chị đặt tác phẩm nầy với tên gọi như thế cũng muốn nhắn gửi tới độc giả thông điệp rất rõ ràng: Điều gì cũng có thể xảy ra, dù những việc con người không thấy được ngay khi một người đã chết.
Đây là ý thức táo bạo khi viết về Hồn ma facebook, nó gợi mở trí tưởng tượng của nhà văn và độc giả, đọc tác phẩm này tôi liên tưởng đến Hành trình về Phương Đông nguyên tác Journet to the east của Baird. T. Spalding, Nguyên Phong dịch.
Tuy không đồ sộ bằng Hành Trình Về Phương Đông nhưng Anh Thư dẫn dắt người đọc những điều không thể thành có thể như nhân vật trong truyện lúc bối cảnh đất nước và cả thế giới bị nạn dịch làm tê liệt mọi hoạt động con người. Một đại dịch khủng khiếp lịch sử loài người phải ghi nhận.
Mở đầu chị viết trực tiếp: ‘Tôi là hồn ma chết trẻ trong đại dịch Covid toàn cầu vừa qua’ – chỉ là hồn ma thật sự nhưng hồn ma ấy trước khi bị đưa đi giãn cách nài nỉ cha: ‘Nhớ sạc pin đầy đủ trong máy tính con’ bởi lúc sinh tiền nickname Ngọc Dung rất vui cùng trang mạng facebook.
Lúc hồn ma quay về nhà thì cha cô cũng bị đưa đi cách ly như cô, nỗi buồn còn dữ dội hơn thời cô còn sống. Hồn cô vất vưỡng quay về nhà, may quá laptop cô vẫn còn kết nối.
Cô cố gắng vực ‘từ trường sóng âm yếu ớt của linh hồn cô với máy tính, nhiệm mầu quá nó lại hoạt động, nhìn những comment của các bạn. Ồ, vẫn kết nối như thường, nhưng nick Ngọc Dung đã chết thật cùng tôi.
Hồn ma cố gắng lập nick khác: Trái Tim Cô Đơn, lạ thay cô kết được với nick Hạnh Phúc, nhưng người ấy lại không hạnh phúc, rồi hồn ma đã sẻ chia và rồi Hạnh phúc cũng đồng cảm kết bạn. Sở dĩ cô lấy nick như vậy cô mong có hạnh phúc thật sự, bởi cô có nỗi niềm rất oắm ăm: ‘Một người con hiếu để của cô bị bệnh ung thư gan giai đoạn cuối’ tất cả sụp đỗ.
Lại kết bạn được với một ông có nick: Bình an. Đời sống an bình có 2 con, một ở Hàn Quốc và một đầy đủ chồng vợ sống tại quê nhà. Tuy nhiên ông chẳng bình an chút nào. Tại sao?
Tìm hiểu Trái tim cô đơn hiểu ra sinh hoạt hiện thời của con dâu ông – cả hai làm việc hổ trợ giúp đỡ lẫn nhau lẽ ra ông vui lắm. Ngược lại chỉ vì hẹp hòi thương con trai nên nghĩ rằng con dâu không thể chấp nhận.
Sau khi tìm hiểu cô biết ‘Con trai bà Hạnh phúc rất chí hiếu, chí tình của con mình, hiểu ra tấm lòng đứa con sắp từ giã cõi đời bà càng yêu con trai hơn và mơ kiếp sau sẽ được làm mẹ trong hành trình trần gian cùng con trai.
Và với chú Bình An cũng vậy chú hiểu ra mỗi thời một khác, không còn có suy nghĩ định kiến, hẹp hòi, gia đình lại bình an.
Tình phụ tử thiêng liêng, hồn ma hai cha con cuối cùng cũng gặp nhau trong thế giới âm.
Tóm lại, Hồn Ma facebook chỉ là một linh hồn có hoài bảo ước mơ từ lúc còn trên giảng đường đại học, nhưng định mệnh không cho phép sống trên trần gian, lúc chết đi cô cũng làm được điều mà tất cả giới hữu hình không thấy được, nhưng đáng trân trọng.
Điều ấy cho ta suy nghĩ rằng : Điều gì cũng có thể xảy ra, chẳng qua ta không cùng môi trường, tầng số nên không nhìn thấy, một tưởng tượng thú vị của nhà văn Anh Thư Đỗ.
Xin trân trọng giới thiệu cùng độc giả bốn phương.

Phạm Ngọc Dũ
Chủ biên DĐVHNT Sông Quê TPHCM