Hoa Bưởi Thơm../Hoa Dại

NGUYỄN CẨM THY

Hoa Bưởi Thơm
Cho Lòng Bối Rối
Tản văn: 815 từ

Tôi đang đi giữa mùa xuân, giữa những con đường được trang trí muôn hoa tươi màu rực rỡ ở một thành phố đông vui nhộn nhịp, trong hương xuân bãng lãng và bạt ngàn những mùi hương hoa cỏ tôi chợt nhớ một loài hoa mà mỗi độ xuân về lại tỏa hương ngát vườn của ngoại, hương thơm ấy đã lan trong những nếp nhà, quyện trên mái tóc dài của bao người con gái quê tôi, hương thơm ấy còn lan vào trong những vần thơ “Mỗi mùa xuân thơm lừng hoa bưởi / Rắc trắng vườn nhà những cánh hoa vương... (Mùa hoa bưởi-Tô Hùng),” và có những câu hát ngọt ngào chứa đựng tình yêu đôi lứa “Nào ai đã một lần dám nói / Hương bưởi thơm cho lòng bối rối / Cô bé như chùm hoa lặng lẽ / Nhờ hương thơm nói hộ tình yêu...” (Hương Thầm, Phan Thị Thanh Nhàn)” để rồi, mỗi bận xuân về lòng tôi lại xốn xang nhớ về hoa bưởi.

Tuổi thơ của tôi đã được gắn liền với những cây bưởi sau nhà của ngoại. Bưởi là cây ăn trái dễ trồng nên quê tôi ngày ấy nhà nào cũng có mấy cây bưởi trong vườn. Mỗi khi trời đang độ mùa xuân cũng là lúc những cánh hoa bưởi trắng ngần, mềm như nhung được bung ra để lộ cái nhụy vàng ươm cho đầu làng, cuối xóm một hương thơm ngào ngạt. Có lẽ, hoa bưởi là loài hoa âm thầm đến lạ, sắc hoa không rực rở kiêu sa như Hoa Hồng, Hoa Cúc, hương thơm không gay gắt, say nồng như Mẫu Đơn, Thược Dược… Hoa Bưởi chỉ có năm cánh cong cong trắng muốt, cánh hoa uốn về phía cuống, nhụy hoa vàng vàng vậy đó mà hễ khách đến nhà chưa thấy bóng hoa mà đã ngất ngây với mùi hương hoa bưởi, đến khi khách về, hương Bưởi còn thoang thoảng bay theo như tiễn đưa cho lòng người ta vương vấn.

Hoa Bưởi giản dị lắm, giản dị như những người con gái quê tôi có nét duyên ngầm, hoa Bưởi đơn sơ trong những câu chuyện tình yêu đôi lứa, hoa bưởi dịu dàng như cuộc sống yên ả, thanh bình ở những làng quê mộc mạc, để rồi hoa bưởi đã sống trong những vần thơ chất đầy thương nhớ của người ở lại đối với người đi xa: Mỗi mùa xuân thơm lừng hoa bưởi / Rắc trắng vườn nhà những cánh hoa vương / Em lại nhớ ngày xưa anh ra trận / Cũng giữa mùa hoa bưởi ngát hương... (Mùa hoa bưởi -Tô Hùng). Hay là những vần thơ của Nghiêm Thị Hằng: “Chả phải vô tình em nhớ tháng ba / Nhớ về anh nhớ mùa hoa bưởi / Cánh hoa rơi lòng em bối rối / Chút hương thầm làng bãi lan xa... Nhớ tuổi thơ em nhặt bông bưởi trắng / Tháng ba này mẹ giã bánh trôi / Anh lớn lên đi vào quân ngũ / Chúng mình mỗi đứa mỗi nơi / Em về làng giữa mùa hoa bưởi / Hương hoa thơm ướp nước gội đầu / Mẹ bảo anh mùa này nơi biên giới / Hai đứa mày có nhận tin nhau? / Chẳng thể nào giấu mẹ được đâu / Chúng mình yêu nhau từ mùa hoa bưởi.” (Mùa hoa bưởi, Nghiêm Thị Hằng). Vậy là hoa bưởi thơm cho lòng người ta bối rối.

Tôi nhớ hoa bưởi trong những tách trà thơm phức của ông. Nhớ dáng gầy gầy của bà tôi hay ra vườn sau hái hoa bưởi đem ướp với mía lùi làm quà ngon cho đám cháu nheo nhóc bọn tôi. Nhớ những ngày hè nóng nực, nhờ hoa bưởi sau nhà chị em tôi đã có những bát chè đậu đen hương bưởi ngọt mát, thơm lừng của má. Hay những bận chiều buông, tôi lại thấy chị nhặt những cánh hoa đặt trong chiếc khăn vuông vắn như gói quà muốn trao gởi cho ai, chợt nhớt mấy dòng thơ “Giấu một chùm hoa trong chiếc khăn tay / Cô bé ngập ngừng sang nhà hàng xóm / Bên ấy có người ngày mai ra trận / Bên ấy có người ngày mai đi xa…”

Và tôi lại da diết nhớ những đóa hoa trắng tươi được xâu chỉ kết thành những chiếc vòng tay, vòng cổ xinh xắn. Có khi hoa được đội lên đầu khi đám con nít chúng tôi chơi trò cô dâu chú rể. Để rồi những chàng trai và cô gái năm xưa đã lớn lên với những kỷ niệm dịu ngọt từ những mùa hoa bưởi đi qua như thế để rồi có ai đó xa quê trong những ngày nắng gió mùa xuân khẽ gọi thì lại rối lòng nhớ hoa bưởi ngày xưa. Tôi bỗng muốn chạy về với góc vườn trắng tinh màu hoa bưởi sau nhà của ngoại để một lần được nhặt những cánh hoa thơm nấu nước gội đầu cho thơm mãi mùi hương.

Hoa Dại

Có những loài hoa tự mọc lên ở những vỉa hè, góc phố, chẳng có một sự chăm sóc nào của con người. Nhưng những loài hoa ấy vẫn âm thầm nở rộ, rồi lặng lẽ rụi tàn như một kiếp nhân sinh giữa cuộc đời chật hẹp. Đó là những loài hoa dại.

Tôi yêu những loài hoa dại. Yêu sự yên bình trải rộng, luôn vươn mình len lỏi sống giữa cuộc đời nhiều chen lấn. Hoa dại chỉ cần bám chặt vào đất, hướng về những tia nắng mặt trời mà vươn mình sinh sôi nảy nở thành triền hoa dại. Hoa dại đơn sơ mà đẹp làm người ta dễ nao lòng bởi sắc hương dìu dịu. Và tôi đã yêu sự tao nhã, tinh khôi của những loài hoa giản dị và rất đổi chân thành, dẫu mưa nắng hai mùa hoa dại vẫn cứ miên man. Hoa dại vẫn hồn nhiên len lỏi bên đường mặc cho cuộc đời nhiều cho gió cát.

Sự kiên cường và sức sống mãnh liệt ấy làm cho những loài hoa mỹ miều khác phải ghen tỵ. Bởi chỉ cần một nhành hoa chạm đất cũng có thể dễ dàng bén rễ, hay một cơn gió thổi hạt bay xa rơi giữa mênh mông vùng đất trống, hạt ấy vẫn sẽ lên mầm. Tôi yêu sự dễ dãi ấy đểđược tồn tại của hoa dại. Chẳng cần sự chăm sóc của con người mà hoa vẫn tốt tươi, sắc hoa chẳng kiêu kỳ rực rở và hương hoa chẳng ngào ngạt nồng say như hoa hồng, mẫu đơn, thược dược… Hoa dại mộc mạc mà thuần khiết tinh khôi, chân phương theo cái lẽ tự nhiên vốn có.

Tôi yêu màu tươi thắm của hoa mười giờ như màu tình yêu đôi lứa, tôi yêu sự ngây ngô của bông cúc trắng đang vươn mình trong những vùng cỏ hoang khô cháy như cái tuổi đầu đời hồn nhiên trong sáng. Tôi thương giây phút ngại ngùng của cô gái vừa yêu như chiếc lá biết mắc cở khi tay ai vừa chạm đến. Đó là loài hoa trinh nữ, nụ hoa tròn như cúc áo, từng sợi mai tím hồng li ti như mối tình đầu tuy đẹp mà mong manh dễ vỡ. Và tôi sẽ mãi không quên màu vàng của dã quỳ thương nhớ, như sự đợi chờ hoài vọng của tình yêu.

Đã có lần tôi nhặt từng cánh hoa dã quỳ ép vào trang vở để kỷ niệm mùa dã quỳ rở rộ giữa trời thu, kỷ niệm mối tình đã qua lâu cùng ngày tháng. Lớn rồi, tôi không còn là một cô bé ngây ngô hay gối đầu trên những triền hoa dại, thả mắt vào những vòm mây xanh ngắt, lòng mơ ước xa xôi. Cuộc sống níu tôi vào những bộn bề của đời thường chật hẹp làm tôi chợt thèm cảm giác được hoang du bình yên cùng gió cát, được vươn mình sống vô ưu như những loài hoa dại. Như một lẽ tự nhiên hoa nở rồi tàn, nhưng sẽ còn đó những loài hoa dại miên man hiện hữu giữa cuộc đời thênh thang rộng lớn.