TIỂU NGUYỆT
ĐÊM HOANG ĐẦY VƠI
ĐÊM HOANG ĐẦY VƠI
Tôi như chiếc máy đo thời tiết, trời đang nắng chợt mưa, tôi cũng chợt mưa nắng theo trời - đau lưng, mỏi gối, ê ẩm khắp người, lâu lâu có một vài đêm thức trắng, dù có cố gắng đến đâu cũng không ngủ được. Nhiều lúc tôi nghĩ, nó giống như sự tuần hoàn của một chu kỳ, vận hành theo sự biến thiên của đất trời, vũ trụ; cho nên tôi cứ để tự nhiên không thuốc thang gì hết, một vài ngày là ổn định. Đêm nay, lại một đêm không ngủ. Tình cờ tôi bắt gặp một bản nhạc có tên là “Đêm Hoang” mà tác giả là một dược sĩ, anh phổ từ một bài thơ cùng tên của Nguyễn Đức Bá, khi lướt trên face book. Đó là dược sĩ Huỳnh Khang - một người con của đất Phú Yên, quê hương tôi.
Phải nói là Đêm Hoang đã làm tôi thức trắng cùng những cảm xúc dạt dào, từ phần thơ cho đến phần nhạc. Tôi chưa biết gì về nhà thơ Nguyễn Đức Bá, nhưng qua Đêm Hoang, tôi bắt gặp mình trong đó - chiều thu mây trôi, dòng sông, con nước, trăng mờ, giọt sương, cỏ lá, cánh buồm…. Tất cả lung linh, sống động trong tôi cùng nỗi u hoài, thương nhớ.
Theo tôi được biết, Nguyễn Đức Bá là cựu giáo viên bộ môn Toán Trường THPT Tiểu La Thăng Bình - Quảng Nam. Anh tốt nghiệp Đại học Sư phạm Toán tại Huế năm 1981 và đã xuất bản 2 tập thơ: 1. Mùa Thu Về Qua Cửa (NXB HNV 2020) và Ru Trong Miền Nhớ (NXB HNV 2022). Chỉ vậy thôi.
Phần dược sĩ Huỳnh Khang, tôi không dám gọi là nhạc sĩ, bởi anh mới vừa viết nhạc thôi, có thể tương lai Huỳnh Khang sẽ là một nhạc sĩ có tên tuổi (biết đâu được chuyện tương lai, cứ hy vọng thôi). Tôi có dịp được gặp và quen với Huỳnh Khang khi về thăm quê trong dịp Tết năm ngoái. Lúc ấy dường như anh chỉ mới bắt đầu viết, sau đó tôi thấy anh có thơ đăng, mà bài thơ nào anh đăng trên fb cũng có người phổ nhạc liền. Tôi ngạc nhiên lắm. Nhưng hôm nay tôi càng ngạc nhiên hơn khi thấy anh sáng tác nhạc. Bản nhạc đầu tiên anh sáng tác là bài “Chỉ Nụ Cười Em Thôi” theo điệu boléro được cả nhà fb hưởng ứng. Tôi vui lây theo mọi người, cũng hát vui, nghêu ngao cùng bạn bè; bởi tôi nghĩ, nụ cười làm tươi đẹp cuộc sống, nụ cười làm tôi yêu quý bản thân mình, chăm chút hành trang trên bước đường trở về với tự tánh, với bản tâm chân thật.
Khác với Chỉ Nụ Cười Em Thôi, Đêm Hoang như những giọt buồn thánh thót trong tôi, chậm rãi, đều đặn theo điệu boston - điệu nhạc mà tôi rất thích. Giọng hát của ca sĩ Xuân Thành trầm buồn, uyển chuyển, nhất là phần điệp khúc “lạc loài sợi nhớ đêm hoang” lên cao, kéo dài, làm cho người nghe như rơi vào khoảng không vô tận cùng nỗi chơi vơi lạc loài.
Tiếng đàn dìu dặt, khoan thai, để tôi như thấy mình sống lại một chiều thu nào đó, ngồi ngắm mây bay trôi về cuối trời với nỗi buồn mênh mông. Có những niềm riêng một đời giấu kín, nhưng có lúc bỗng trào dâng khắc khoải, nhớ nhung. Mây đã trôi xa có khi nào trở lại? Tôi bỗng thấy mình như một chiếc lá chơi vơi giữa dòng đời chảy xiết, lúc lên rừng xuống biển theo cuộc bể dâu, thăng trầm. Rồi tôi bỗng chìm vào nỗi cô đơn, hiu quạnh như cây cỏ dại bên đường hay cánh chim đơn côi lạc loài giữa bầu trời đầy u ám?
“Chiều thu ngồi ngắm mây bay
Ngàn mây bay không trở lại
Quạnh hiu bên đời cỏ dại
Cánh chim lạc giữa lưng trời”.
Đêm càng sâu, tôi càng thấy nỗi cô đơn chất ngất, chung quanh tôi chỉ có bóng đêm hoang lạnh. Mọi người, mọi nhà đều chìm vào giấc ngủ sâu, riêng mình tôi thức. Tôi thức cùng dòng sông trước nhà, ngày đêm con nước vẫn trôi xuôi lặng lẽ. “Đêm Hoang” đã đưa tôi về với những hoài niệm của một thời xa xưa cùng nỗi buồn vui và hạnh phúc. Bài hát đã chạm vào trái tim tôi, như lá vàng chạm ánh trăng mơ của nhạc sĩ, thi sĩ chăng? Dòng sông đã trôi có bao giờ trở lại? Dòng sông trong tôi bỗng rộng hơn, mênh mông hơn, lai láng không bến bờ; để tôi đắm mình trong “đêm hoang” cùng ánh trăng vỡ vụn, nhập nhòe.
“Tàn đêm ngồi ngắm sông trôi
Dòng sông trôi không trở lại
Vệt đời tàn đêm bóng ngã
Lá rơi chạm ánh trăng mơ.
Tôi chợt thấy mình lọt thỏm vào đêm hoang và cô độc đến vô cùng. Trái tim tôi như mềm ra theo tiếng nhạc đệm, theo tiếng hát trầm buồn của Xuân Thành: “Lạc loài sợi nhớ… đêm… hoang”. Nỗi nhớ từng sợi, từng sợi quấn lấy tôi dặt dìu, dìu dặt ở cung độ cao, bỗng giọng ca Xuân Thành xuống thấp “Nghiêng đêm cánh buồm giông bão… xanh rêu trăng gầy lá đổ… giọt sương vách đắng ru buồn”. Đêm hoang điểm đỉnh ở độ “rê” cao kéo dài một trường canh, để đêm hoang lạc loài cùng nỗi thổn thức; cho đến giọt sương vách đắng ru buồn cùng “rê” thấp một bát độ; khiến nỗi buồn đã rêu phong mà tôi luôn giấu kín bỗng lai láng, chơi vơi và tôi thấy mình như cánh buồm giữa trời giông bão gập ghềnh cùng nỗi nhớ.
Giọt sương vách đắng ru buồn
Xanh rêu trăng gầy lá đổ
Nghiêng đêm cánh buồm giông bão
Lạc loài sợi nhớ đêm hoang”.
Rồi tôi chợt thấy mình như hạt sương đêm mênh mang trong cõi vô thường, không biết sẽ tan vào đâu và bao giờ?. Để tôi nghĩ rằng, tất cả mọi đến đi trong cuộc đời này là theo dòng nhân duyên như áng mây trôi qua, rồi bầu trời sẽ trong sáng, êm đềm trở lại. Và tôi để lòng mình nghiêng theo đêm hoang, nghiêng theo tiếng nhạc, để tâm hồn mình là một nốt “thăng” xôn xao trong ký ức.
Huỳnh Khang làm tôi thật bất ngờ với phần điệp khúc. Anh đảo lộn hai khổ thơ cuối làm đêm hoang càng chênh vênh, u tịch, khắc khoải, khiến tâm hồn tôi rung động đến không ngờ.
Xin chân thành cảm ơn thi sĩ Nguyễn Đức Bá và nhạc sĩ Huỳnh Khang, đã cho tôi cảm nhận sâu sắc về một “Đêm Hoang” với “vết đời tàn đêm bóng ngã”, với “lá vàng rơi chạm trăng mơ”. Xin chân thành cảm ơn ca sĩ Xuân Thành đã thể hiện rất xuất sắc Đêm Hoang, để:
“Tôi về nhặt mảnh trăng xưa
Rớt trên đầu ghềnh cuối bãi
Lênh đênh một thời hoang dại
Xanh xao một mảnh trăng gầy”. (TN)
Bên dòng sông Tắc
Tháng 3. 2023